W czwartek, 14 lipca br. Prezydent RP podpisał ustawę o „finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom”. Zawiera ona przepisy o wsparciu kredytobiorców, a także wydłuża czas obowiązywania tarczy antyinflacyjnej.
Zgodnie z podpisaną przez Prezydenta Andrzeja Dudę ustawą, każdy posiadacz kredytu hipotecznego może wnioskować o wakacje kredytowe. Przerwa w spłacie kredytu może dotyczyć jednej umowy zawartej w polskich złotych w celu nabycia nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
Łącznie kredytobiorcy mogą zyskać do 8 miesięcy bez spłaty rat kredytowych:
- po 2 miesiące w trzecim i czwartym kwartale 2022 r.
- po 1 miesiącu w każdym z czterech kwartałów 2023 r.
Co istotne, wakacje kredytowe dotyczą zarówno części kapitałowej, jak i odsetkowej kredytu. Odłożone raty nie znikną, ale terminy na spłatę rat zostaną przedłużone bez żadnych dodatkowych odsetek. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że wówczas okres spłaty kredytu wydłuży się o tyle miesięcy, o ile zawnioskujemy o odroczenie spłaty rat kredytu.
Jak wylicza ministerstwo finansów, ustawa pozwala na zmniejszenie obciążenia kredytowego Polaków nawet o 3 mld zł rocznie.
Przykład: Rata kredytu wzrosła z 1500 zł do 2400 zł. Przy 8-miesięcznych wakacjach kredytowych (4 × w 2022 r. oraz 4 × w 2023 r.) obciążenie kredytobiorcy w latach 2022-2023 zmniejszy się o 19.200 zł, ale zostanie to nadrobione wydłużeniem kredytu o 8 miesięcy.
Kto może skorzystać z wakacji kredytowych? Trzeba spełnić łącznie dwa warunki:
- zawrzeć umowę kredytu hipotecznego przed 1 lipca 2022 r. oraz
- zakończyć okres kredytowania co najmniej po upływie 6 miesięcy od tej daty (lub później).
Jeśli kredytobiorca korzysta już z wakacji kredytowych uzgodnionych wcześniej z bankiem, a złoży wniosek o wakacje na mocy nowych przepisów, to termin tych pierwszych wakacji skróci się z chwilą złożenia nowego wniosku u kredytodawcy.
Jak złożyć wniosek o wakacje kredytowe? Należy złożyć wniosek pisemnie, mailowo lub przez bankowość elektroniczną, o ile kredytodawca taką funkcjonalność posiada. W ciągu 21 dni bank może przesłać potwierdzenie, że otrzymał wniosek oraz informację o wysokości opłat z tytułu umów ubezpieczenia. Wakacje kredytowe zaczną się z chwilą doręczenia kredytodawcy wniosku o zawieszenie wykonania umowy. Oznacza to, że to kredytodawca będzie związany decyzją kredytobiorcy.
Czym jest Fundusz Wsparcia Kredytobiorców?
Wsparciem dla osób, które nie są w stanie spłacać rat kredytów, mogą być też dopłaty z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK).
Aby otrzymać wsparcie, trzeba spełnić jeden z warunków:
- co najmniej jeden z kredytobiorców posiada status bezrobotnego
- miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego przekraczają 50 proc. miesięcznych dochodów
- miesięczny dochód gospodarstwa domowego pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego nie przekracza określonej kwoty – w 2022 r. to 1552 zł w gospodarstwie jednoosobowym i 1200 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.
Maksymalne wsparcie z FWK wynosi 2 tys. zł i może być wypłacane nawet przez 36 miesięcy, co daje łącznie 72 tys. zł. Wsparcie ma jednak charakter zwrotny. Spłata rozpoczyna się po 2 latach od wypłaty ostatniej dopłaty i następuje w 144 równych, nieoprocentowanych miesięcznych ratach. Można wnioskować o umorzenie części wsparcia, pod warunkiem, że terminowo spłacimy pierwszych 100 rat pożyczki z FWK. Przy maksymalnej kwocie wsparcia (2 tys. zł przez 36 miesięcy) po terminowej spłacie 100 rat (50 tys. zł) kolejne 44 raty wynoszące 22 tys. zł zostaną umorzone.
Będzie nowy wskaźnik oprocentowania kredytów?
Podpisana przez prezydenta ustawa określa także procedurę wyznaczenia zamiennika za WIBOR. Procedura ta zostanie zainicjowana przez Komisję Nadzoru Finansowego we współpracy z Komitetem Stabilności Finansowej, a w efekcie ma doprowadzić do zaproponowania nowego wskaźnika w uzgodnieniu. Finalnie minister właściwy do spraw instytucji finansowych będzie mógł określić zamiennik w drodze rozporządzenia.
Tarcza antyinflacyjna na dłużej
Nowe przepisy wydłużają również działanie tarcz antyinflacyjnych. Przypomnijmy, że różnego rodzaju ulgi miały zakończyć się 31 lipca br., teraz datę przesunięto na 31 października br. Dotyczy to:
- niższej stawki VAT na paliwa (8 proc. zamiast 23 proc.),
- niższej stawki VAT na prąd i ciepło – 5 proc.,
- niższej stawki VAT na gaz – 0 proc.,
- niższej stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe, nawozy i wybrane środki produkcji rolniczej – 0 proc.,
- obniżki akcyzy na prąd,
- zwolnienie z akcyzy energii elektrycznej dla gospodarstw domowych,
- obniżki stawek akcyzy na niektóre paliwa silnikowe oraz czasowe wyłączenie z opodatkowania podatkiem handlowym sprzedaży paliw,
- niższej akcyzy na lekki olej opałowy.
Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia. Zapisy dotyczące tarcz antyinflacyjnych zaczną obowiązywać 31 lipca br.
