Prawnik radzi: Jak udowodnić możliwości zarobkowe osoby, która ma płacić alimenty?

Karolina, lat 35: Ostatnio w odpowiedzi na pytania dotyczące złożenia osobiście pozwu o alimenty wspominała Pani o tym, by zawrzeć informacje o możliwościach zarobkowych i majątkowych osoby, która ma owe alimenty płacić. Czy może Pani rozwinąć temat i wskazać, jak te możliwości można udowodnić?

Oczywiście, że tak. Przypomnę, że zgodnie z art. 135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy o usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego”. Te możliwości bada Sąd w postępowaniu dowodowym. Już Sąd Najwyższy w 1987 roku stwierdził, że „rozpoznając sprawę o alimenty sąd powinien wykazać szczególną aktywność w gromadzeniu i przeprowadzaniu dowodów w celu prawidłowego ustalenia rzeczywistych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego” (Uchwała sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku, sygnatura akt: II CZP 91/86).

Często przyjmuje się, że zakres możliwości zarobkowych, a co za tym idzie wysokość alimentów wynika np. wprost z przedstawionego przez zobowiązanego do alimentów zaświadczenia o dochodach.  Nie zawsze tak jednak jest. Zdarzają się bowiem sytuacje, że pomimo dużego doświadczenia, wysokich kwalifikacji, bądź uzyskiwanych uprzednio zarobków, obecne zarobki są niższe, nieadekwatne do kompetencji. Często bowiem faktycznie uzyskiwane zarobki są ukrywane.  Dlatego też Sąd Najwyższy stwierdził, że „zakres obowiązku alimentacyjnego może i powinien być większy od wynikającego z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego, jeśli przy pełnym i właściwym wykorzystaniu jego sił i umiejętności zarobki i dochody byłyby większe, a istniejące warunki społeczno-gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie” (orzeczenie SN z dnia 9 stycznia 1959 r. 3 CR 212/59, wyrok SN z dnia 16 maja 1975 r., sygn. akt III CRN 48/75).

Reasumując, sąd zobowiązany jest zbadać, jakie dochody dana osoba mogłaby uzyskać przy wykorzystaniu w pełni swoich możliwości zarobkowych. Sąd weźmie tutaj pod uwagę wiek tej osoby, jej wykształcenie, doświadczenie zawodowe i wcześniejsze zarobki, dotychczas zdobyte kwalifikacje oraz informacje o średnich zarobkach w wykonywanym zawodzie.

Jeśli chodzi o wnioski dowodowe, to dla przykładu można wskazać na:

1. Zobowiązanie pozwanego do przedstawienia aktualnego zaświadczenia o zarobkach.
2. Zobowiązanie pozwanego do przedstawienia zeznania podatkowego, nawet z kilku lat wstecz.
3. Zobowiązanie pozwanego do przedstawienia wydruków z rachunków bankowych, czy też dokumentów dot. posiadanych kredytów. Przecież zdolność kredytowa ustalana jest właśnie o faktyczne dochody/ wpływ środków na konto osobiste.
4. Wydruki ofert pracy z podanym przykładowym wynagrodzeniem, bądź też dane udostępniane przez GUS.
5. Wszelkie informacje uzyskane z portalu społecznościowego, dotyczące stylu życia osoby zobowiązanej do alimentacji.
6. Zeznania świadków.

Pragnę zaznaczyć, iż możliwości dowodowe są szerokie. Jednak by w pełni je wykorzystać, należy znać dokładnie stan faktyczny danej sprawy.

Magdalena Podleśna – adwokat wpisana na listę adwokatów Izby Adwokackiej w Płocku w 2018 roku. Jej obszarem zainteresowania i praktyki zawodowej jest prawo rodzinne. Z tego też względu w 2021 roku ukończyła podyplomowe studia z zakresu Prawa Rodzinnego z elementami psychologii na Uniwersytecie Łódzkim oraz zdobyła uprawnienia do prowadzenia mediacji, w tym mediacji z zakresu prawa rodzinnego.

Jeśli macie pytania z zakresu prawa rodzinnego, przesyłajcie je na nasz adres: redakcja@petronews.pl.