Czy Płock może stać się w najbliższym czasie „rowerowym rajem”? Moim zdaniem, jak najbardziej tak. Od wielu lat na świecie, a od kilku lat w Polsce, rośnie świadomość i docenia się znaczenie ścieżek rowerowych w miastach. Według mnie, Płock nadrabia zaległości w dość szybkim tempie, choć jeszcze bardzo dużo pozostało do zrobienia.
Do 2012 roku większość budowanych ścieżek rowerowych w naszym mieście sprawiała wrażenie przypadkowych, oderwanych od siebie, które przede wszystkim nie stanowiły połączonej struktury, co w większości przypadków dyskwalifikowało ich funkcjonalność. Dlatego też, pracując w Miejskim Zarządzie Dróg, na podstawie przyjętego przez Radę Miasta „Programu zrównoważonego rozwoju systemu dróg rowerowych na terenie miasta Płocka do 2033 roku” przygotowałem program budowy ścieżek rowerowych, których realizacja miała obejmować lata 2012-2014. Program uwzględniał, oczywiście, rozpoczęte inwestycje, wśród których była budowa ścieżek w takich ulicach jak Graniczna, Otolińska czy Targowa, ale przede wszystkim zakładał cały szereg inwestycji, za realizację których odpowiadać miał MZD.
Wstępne założenia zakładały, iż w tak krótkim czasie Płock wzbogaci się o około 35 km nowych ścieżek i szlaków rowerowych. Płock miał także otworzyć się na gminy sąsiednie, które, tak jak było to w przypadku gminy Łąck, zawstydziły nas, budując cały system ścieżek rowerowych i doprowadzając je do granic miasta, gdzie się, niestety, urywały. Konstruując założenia programu, postawiłem na jeszcze jedną, w moim mniemaniu ważną rzecz, czyli realizację często bardzo krótkich odcinków ścieżek, które połączyłyby już istniejące ścieżki. Przykładami bezmyślności, istniejącymi jeszcze do niedawna, był np. brak połączenia ścieżek na Podolszycach. Rowerzyści mogli pojeździć sobie np. wokół Podolszyc Południe, ale aby przedostać się na Podolszyce Północ, trzeba było zejść z roweru i przejść po pasach ulicy Wyszogrodzkiej.
Jeszcze niedawno przeciwnicy budowy ścieżek mówili, że ich budowa nie ma sensu, bo z tych, które są i tak mało kto korzysta. Wielokrotnie musiałem tłumaczyć tym osobom, że tego typu osądy są nietrafione z jednej, bardzo prostej przyczyny. Rowerzyści nie chcą korzystać ze ścieżek, nie stanowiących całości jako takiej. Podstawowym założeniem dla każdego użytkownika roweru jest to, czy będzie miał możliwość przedostać się z jednego punktu do drugiego. Jeśli ten podstawowy warunek nie będzie spełniony, trudno oczekiwać, że z takich ścieżek będzie korzystało wielu rowerzystów. Reasumując, najpierw należy wybudować spójną sieć ścieżek rowerowych równomiernie, pokrywających całe miasto, a następnie przejść do innych, nie mniej ważnych spraw.
Niezmiernie istotnym elementem jest edukacja. Wyedukowane społeczeństwo musi w sposób świadomy korzystać ze ścieżek, ale również wiedzieć, czego na ścieżkach robić nie wolno. Zmorą rowerzystów są na przykład spacerowicze. Lata zaniedbań i brak kultury rowerowej spowodowały, że nie ma w społeczeństwie odpowiednio dużej świadomości. Większość z nas najpewniej nie przypuszcza, że na ścieżce rowerowej może dojść wypadku. Na szczęście świadomość ta rośnie i gorąco wierzę, iż w stosunkowo szybkim czasie uda się z tym problemem uporać.
Warto również poruszyć sprawę dostępność do rowerów. Jednym z ciekawszych pomysłów zgłoszonych do 2. edycji Budżetu Obywatelskiego była budowa systemu wypożyczalni rowerów. Bardzo ciekawy pomysł, który popieram i mam nadzieję, że powstanie w najbliższym czasie. O ile jeszcze kilka lat temu taki projekt uznałbym za nietrafiony z uwagi na brak odpowiedniej ilości ścieżek, to dziś, gdy system ścieżek jest dość rozbudowany, gorąco namawiam do jego realizacji.
Zbliżający się koniec 2014 roku nakazuje zrobić swego rodzaju podsumowanie, co się udało, a co nie. Płock się zmienia i tego nie da się ukryć. Oczywiście, bardzo ambitne plany nie zostały w całości zrealizowane, nad czym ubolewam, gdyż, według mnie, szansa na to była ogromna. Szczególnie mocno daje się odczuć brak planowanych ścieżek na fragmencie ulicy Czwartaków, ulicy Wyszogrodzkiej od Podolszyc do granic miasta, alei Kilińskiego, ulicy Mostowej, Szpitalnej, Tysiąclecia czy Mickiewicza. Tego nie udało się zrealizować, ale nie umniejsza to ogromnej pracy, która została wykonana. Dziś, widząc jak całymi rodzinami płocczanie korzystają z niedawno wybudowanych ścieżek, mogę z całą pewnością powiedzieć, że było warto. Chyba już nikt nie wyobraża sobie braku ścieżki w ciągu takich ulic jak: Grabówka, Graniczna, Targowa, ks. Niedzielaka, Zubrzyckiego czy Otolińska. Swego rodzaju symbolem w opinii wielu płocczan jest realizacja ścieżki rowerowej w ulicy Chopina. Doskonale pamiętam moment, gdy podczas jednej z konferencji prasowych informowałem o tym, iż już niedługo powstanie tam ścieżka rowerowa. Na odzew nie musiałem długo czekać… „Ale panie dyrektorze, przecież tam się nie da!” – ze zdziwieniem przyjąłem te słowa, którymi płocczanie byli „karmieni” od wielu lat. Odpowiadałem wtedy: „A właśnie się da, i zaraz to udowodnimy”. Dziś dowód jest namacalny i może go zaobserwować każdy, kto przejedzie się tą ulicą.
Obecnie, gdy przygotowany program w dużej części praktycznie się wyczerpał, pomimo, że nie stoję już na czele Miejskiego Zarządu Dróg, a dziś na Płock spoglądam z pozycji osoby ubiegającej się o mandat radnego, postanowiłem napisać nowy program na najbliższe lata. Jest w nim szereg nowych inwestycji, programy edukacyjne, a także budowa wypożyczalni rowerów, które sprawdzają się już w innych miastach. Jestem przekonany, że przy wystarczająco dużemu zaangażowaniu, uda się go zrealizować w ciągu nadchodzących 4 lat.
Piotr Gryszpanowicz
PROGRAM NA LATA 2015-2018
1. Ulica Czwartaków – połączenie ścieżek od OBI do Jana Pawła II przy Auchan
2. Ulica Czwartaków – połączenie ścieżki ze ścieżką ulicy Zubrzyckiego
3. Ulica Wyszogrodzka – połączenie Podolszyc z gminą Słupno
4. Al. Piłsudskiego – połączenie ścieżek od ulicy Granicznej do ulicy Otolińskiej
5. Al. Kilińskiego – połączenie ścieżek od ulicy Otolińskiej do ulicy Norbertańskiej
6. Ulica Mostowa – połączenie ścieżek od ulicy Norbertańskiej do istniejących w ulicy Mostowej
7. Ulica Bielska – połączenie ścieżek od ulicy Targowej do granicy z gminą Radzanowo
8. Ulica Bielska – połączenie ścieżek od ulicy Targowej ze ścieżką w ulicy Chopina
9. Ulica Przemysłowa – połączenie ścieżek w ulicach Gwardii Ludowej z dzielnicą przemysłową
10. Al. Jachowicza i Kobylińskiego – połączenie ścieżek od ulicy Otolińskiej do ulicy Dobrzyńskiej
11. Ulica Kutnowska – połączenie starego mostu z wybudowaną ścieżką w ulicy Kutnowskiej
12. Ulica Rybaki – połączenie ścieżki w ulicy Mostowej ze ścieżkami nad zalewem Sobótka
13. Ulica ks. Niedzielaka – połączenie ścieżki
14. Ulica Borowicka i Parcele – budowa ścieżek (wraz z budową ulic)
15. Ulica Bielska – połączenie ścieżek od ulicy Chopina do Al. Jachowicza
16. Ulica Mickiewicza – połączenie ścieżek od ulicy Chopina do ulicy Bielskiej
17. Ulica Tysiąclecia – połączenie ścieżek od ulicy Bielskiej do ulicy Łukasiewicza
18. Ulica Kazimierza Wielkiego – połączenie ścieżek od ulicy Dobrzyńskiej ze ścieżkami nad zalewem Sobótka
19. Ulica Grabówka – przedłużenie ścieżki do ulicy Gościniec
20. Ulica Korczaka – połączenie ścieżki od ulicy Grabówka do skrzyżowania z ulicą Harcerską
21. Ulica Chopina – przedłużenie ścieżki od ulicy Otolińskiej do al. Piłsudskiego
22. Ulica Harcerska – budowa ścieżki (wraz z budową ulicy)
23. Ulica Dobrzyńska – połączenie ścieżek w ulicy Gałczyńskiego z gminą Stara Biała
24. Ulica Szpitalna – połączenie ścieżek nad zalewem Sobótka z gminą Stara Biała.