Czy asfalty mogą być ekologiczne? ORLEN testuje nowe technologie

To może być prawdziwa rewolucja w technologii wytwarzania asfaltu. Centrum Badawczo-Rozwojowe ORLENU we współpracy z Politechniką Gdańską, opracowało innowacyjną nawierzchnię asfaltową, która pochłania zanieczyszczenia powietrza. Takie rozwiązanie sprawdzi się szczególnie na terenach zurbanizowanych, gdzie stężenie szkodliwych związków generowanych przez transport kołowy oraz w wyniku spalania paliw konwencjonalnych w instalacjach grzewczych jest najwyższe. ORLEN podkreśla, że nawierzchnia asfaltowa ma redukować zanieczyszczenia powietrza na poziomie wyższym, niż dotychczas dostępne na rynku produkty. Daniel Obajtek, Prezes Zarządu ORLEN podkreśla, że jako największy producent paliw samochodowych w regionie, koncern przykłada szczególną wagę do rozwoju technologii, przyczyniających się do zmniejszenia wpływu transportu samochodowego na środowisko.

- Rozwijamy elektromobilność i wykorzystanie zeroemisyjnego paliwa wodorowego, ale nie zapominamy o pojazdach z tradycyjnym napędem. Sięgamy po własne, innowacyjne rozwiązania, które przyczynią się do redukcji smogu pochodzącego m.in. ze spalin samochodowych. Taką technologią jest nowy ekologiczny asfalt opracowany na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej we współpracy z Centrum Badawczo-Rozwojowym ORLEN, który jest współwłaścicielem technologii. Badania laboratoryjne wykazały, że nasz produkt jest w stanie zmniejszyć ilość zanieczyszczeń nawet o 40 proc. - mówi Daniel Obajtek.

Ekologiczny asfalt redukuje nie tylko substancje emitowane przez pojazdy, ale i poziom rakotwórczych związków, pochodzących z ogrzewania domów paliwami konwencjonalnymi. Potwierdziły to badania laboratoryjne, wykonywane w komorze reakcyjnej Politechniki Gdańskiej na próbkach nawierzchni z ekoasfaltem. Zgodnie z wynikami, redukcja m.in. tlenków azotu (NOx) i lotnych związków organicznych (LZO) wystąpiła na poziomie 40% proc., a rakotwórczego benzo(a)pirenu na poziomie 25%. proc. Koncern zaznacza, że to parametry wyraźnie lepsze, niż w przypadku innych dostępnych na rynku produktów tego typu. Prof. Anna Zielińska-Jurek z Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej wyjaśnia, że do produkcji asfaltu wykorzystany został opracowany przez Politechnikę Gdańską materiał fotokatalityczny, który powoduje, że zanieczyszczenia ulegają rozkładowi pod wpływem światła słonecznego.

- Nasz materiał wykazuje dużo wyższą efektywność, niż inne produkty na rynku, które redukują jedynie stężenie tlenków azotu. Tymczasem nowy, ekologiczny asfalt opracowany wspólnie przez Politechnikę Gdańską i Centrum Badawczo-Rozwojowe ORLEN jest w stanie unieszkodliwić także inne substancje, m.in. wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne zawarte w pyłach zawieszonych PM2,5, w tym kancerogenny benzo(a)piren - mówi prof. Anna Zielińska-Jurek.

Teraz nowy asfalt jest testowany jest na doświadczalnym odcinku drogowym o długości 1 km, ułożonym w miejscowości Kajkowo koło Ostródy. Lokalizacja testowego fragmentu nie jest przypadkowa - w pobliżu znajduje się droga ekspresowa S7 oraz gospodarstwa domowe, emitujące zanieczyszczenia z kotłów grzewczych. Badania potrwają 12 miesięcy, a dane będą zbierane za pomocą czujników do pomiaru poziomu zanieczyszczeń, umieszczonych bezpośrednio przy drodze, jak i z próbek pobranych z nawierzchni i przekazanych do laboratorium. Dzięki temu zweryfikowane zostaną proekologiczne właściwości asfaltu w warunkach rzeczywistej eksploatacji. Na tej podstawie zostanie podjęta decyzja o wdrożeniu ekologicznego asfaltu do produkcji. Projekt "Ekologiczne asfalty" realizowany jest z wykorzystaniem dofinansowania z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR). Co ciekawe, nad innowacyjnymi produktami asfaltowymi pracuje również spółka ORLEN Asfalt, która testuje obecnie technologię, mającą ułatwić firmom budowalnym zastosowanie przy budowie i remontach dróg dużych ilości destruktu asfaltowego, czyli asfaltu i kruszyw odzyskanych ze starych nawierzchni. W październiku tego roku na drodze wojewódzkiej 505 w okolicach Fromborka ułożony został testowy odcinek nowej nawierzchni, w której skład, oprócz kruszywa, wchodzi 25 proc. granulatu asfaltowego oraz specjalna mieszanka asfaltu wyprodukowanego przez ORLEN Asfalt. Zgodnie z szacunkami, w Polsce udział materiałów z recyklingu w nowo powstałej nawierzchni drogowej może wynosić nawet 60 proc., a oszczędności związane z ich wykorzystaniem mogą osiągnąć ponad 400 mln zł rocznie. Paweł Wachnik, prezes ORLEN Asfalt tłumaczy, że dzięki połączeniu materiałów pochodzących z recyklingu z naszymi asfaltami, nowo powstałe drogi w niczym nie ustępują drogom wybudowanym całkowicie z nowych materiałów.

- Recykling nawierzchni asfaltowych jest rozwiązaniem powszechnie stosowanym w Stanach Zjednoczonych oraz krajach Europy Zachodniej. Pozwala on firmom realizującym inwestycje drogowe na zmniejszenie zużycia zasobów naturalnych, czyli asfaltu i kruszywa oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych dzięki zmniejszeniu energochłonności procesu budowlanego - podkreśla Paweł Wachnik.

Centrum Badawczo-Rozwojowe funkcjonuje jako nowoczesna platforma współpracy pomiędzy ORLENEM a start-upami, wynalazcami, instytutami czy uczelniami. Sieć tej współpracy obejmuje wszystkie uczelnie techniczne w Polsce, działające w obszarze zainteresowań koncernu, m.in. Politechnikę Warszawską z jej filią w Płocku, Politechnikę Gdańską, Uniwersytet Warszawski, Instytuty Badawcze oraz instytuty Sieci Badawczej Łukasiewicz. ORLEN Asfalt jest jednym z największych w Europie Środkowej dostawców lepiszcza asfaltowego, wykorzystywanego do produkcji nawierzchni drogowych. Produkty spółki trafiają do ponad 40 krajów na całym świecie, jednak zgodnie z przyjętą strategią, aktywność handlowa ORLEN Asfalt koncentruje się głównie na rynku polskim, gdzie realizowane jest ok. ponad 80 proc. sprzedaży.