W siedzibie Płockiego Towarzystwa Naukowego 10 grudnia, czyli na trzy dni przed 32. rocznicą wprowadzenia stanu wojennego, odbyła się promocja książki Barbary Ewy Gieruli „Naprzeciw wyzwaniom. NSZZ Solidarność w społeczności lokalnej Gostynina, Region Płock (1980-1990)”.
Aby młodzi nie mieli fałszywego przekazu, że Jaruzelski jest bohaterem
Barbara Ewa Gierula to mgr filologii polskiej, absolwentka Uniwersytetu Łódzkiego, wieloletnia dyplomowana nauczycielka i wychowawca, ekspert Ministra Edukacji Narodowej, działaczka oświatowa, społeczna i związkowa. W NSZZ „Solidarność” pełniła wiele funkcji: zasiadała w Zarządzie Regionu Płockiego, przewodniczyła Zarządowi Oddziału w Gostyninie. Od 1989 r. działa w Prezydium Regionalnej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ ”Solidarność” w Płocku oraz przewodniczy oświatowej „Solidarności” w Gostyninie. W swoim społecznikowskim działaniu zorganizowała wiele seminariów nauczycielskich. Jest autorką artykułów o nauczaniu, wychowaniu, historii i przemianach społecznych regionu gostynińskiego i płockiego zamieszczanych w periodykach lokalnych i regionalnych oraz rozdziału „Gostynin i okoliczne gminy” w wydanej w 2006 roku pracy zbiorowej „17 miesięcy. Narodziny wolności 1980-1981”.
W ostatnich latach zajęła się tworzeniem filmu, przedstawiającego rzeczywistość lat 80. XX wieku w rodzinnym Gostyninie i Ziemi Płockiej, a także decyzji podejmowanych wobec represjonowanych w Płocku, głównie przez Milicję Obywatelską i Służby Bezpieczeństwa: – Opisuję w niej wydarzenia pierwszych szesnastu miesięcy, które doprowadziły do powstania komisji zakładowych, miejskiej i regionalnej struktury Związku, represje stanu wojennego w małym mieście, metody i techniki działań operacyjnych Służby Bezpieczeństwa i PZPR nakierowanych na podsycanie lokalnych konfliktów, dążących do skłócenia i rozbicia Związku. Książka przedstawia losy działaczy i aktywistów Związku, którzy osłabieni internowaniami i szykanami, rozbici, tłamszeni i zastraszani szamocąc się pośród powszechnego strachu i obojętności, przetrwali dzięki wsparciu Płockiego i Kutnowskiego Kościoła. Relacjonuje działania „Solidarności” w początkowej fazie transformacji ustrojowej po 1989 roku, szczególnie w budowaniu zrębów gostynińskiego samorządu lokalnego – przedstawiła na spotkaniu swoje dzieło Barbara Gierula.
Podczas promocji w TNP udział wzięło wielu gości z regionu płockiego: przedstawiciele NSZZ „Solidarność” Regionu Płockiego z przewodniczącym Wojciechem Kępczyńskim i byłym posłem AWS Mariuszem Ambroziakiem. Przybył też były senator SLD, obecny prezes TNP Zbigniew Kruszewski. Na sali licznie zgromadzeni byli goście z Gostynina, a wśród nich kilku z internowanych w stanie wojennym do więzienia w podwłocławskim Mielęcinie.
– Myśl o tym, żeby wydać książkę, udostępnić zebrane materiały powstała jakieś pięć lat temu, kiedy zaczęłam uczęszczać na seminarium doktoranckie w TNP, w związku z czym dostałam upoważnienie do korzystania z bibliotek IPN. Za każdym razem musiałam mieć wniosek, aby wysłać pismo – mówi Barbara Gierula. Często autorka książki, jak wspominała, przebywała w Warszawie na wertowaniu tysięcy stron akt i dokumentów i nie wracała już do rodzinnego Gostynina, nocując u córki: – Tak mnie to pochłonęło, ale nie żałuję. Warto to robić, aby młodzi nie mieli fałszywego przekazu, że Jaruzelski jest bohaterem, jak się to teraz w niektórych przekazach przedstawia.
Książka „Naprzeciw wyzwaniom” bazuje na zachowanych dokumentach regionalnych i gostynińskich komisji zakładowych NSZZ „Solidarność”, dokumentach SB zgromadzonych w Instytutach Pamięci Narodowej Warszawy, Łodzi, Bydgoszczy i Gdańska, archiwaliach Archiwum Państwowego w Płocku, licznych relacjach świadków tamtych zdarzeń oraz ówczesnych artykułach prasowych, ukazuje historię NSZZ „Solidarność” na terenie miasta Gostynina, schodząc z poziomu ogólnokrajowego, regionalnego na szczebel miejscowy. Opisuje wydarzenia pierwszych szesnastu miesięcy, które doprowadziły do powstania komisji zakładowych, miejskiej i regionalnej struktury Związku, represje stanu wojennego w małym mieście, metody i techniki działań operacyjnych Służby Bezpieczeństwa i PZPR. Przedstawia losy członków i aktywistów Związku, którzy osłabieni internowaniami i szykanami, przetrwali dzięki wsparciu płockiego i kutnowskiego Kościoła. Relacjonuje działania „Solidarności” w początkowej fazie transformacji ustrojowej po 1989 roku, szczególnie w budowaniu zrębów gostynińskiego samorządu lokalnego.
Książka dostępna jest w cenie 40 złotych w siedzibie TNP w Płocku przy Placu Narutowicza 8.
Piotr Mrówka
