Marszałek Adam Struzik sprzeciwia się pomysłowi podziału Mazowsza

23 lipca Marszałek Adam Struzik skomentował informację, którą podał „Dziennik Gazeta Prawna”, dotyczącą propozycji podziału Mazowsza. W założeniach projekt ma doprowadzić do stworzenia dwóch jednostek administracyjnych, jednej obejmującej Warszawę wraz z przylegającymi powiatami i drugiej, obejmującej pozostałe powiaty w regionie. Do wydzielenia regionu warszawskiego miałoby dojść jeszcze w tym roku.

PowiązaneTematy

Rubryka Polityka #8. Sylwester Ziemkiewicz [WYWIAD]

25 marca 2023

Auta spalinowe znikną z dróg? Wiceminister Jacek Ozdoba ostrzega [FILM, ZDJĘCIA]

22 marca 2023

Rubryka Polityka #7 – Arkadiusz Iwaniak

21 marca 2023

Nie tylko we Włocławku. Gdzie jeszcze dorabia sobie prezydent Płocka?

15 marca 2023

– Podział Mazowsza na dwa województwa jest absurdalny, prawnie niedopuszczalny i destrukcyjny. To cyniczna próba odebrania władzy w regionie, w którym PiS-owi nie udało się wygrać wyborów samorządowych – stwierdził marszałek Adam Struzik.

Zaznaczył również, że Mazowsze bez metropolii warszawskiej będzie zmuszone utrzymać m.in. 3/4 dróg oraz połowę szpitali i instytucji publicznych za 13 proc. dotychczasowych dochodów. W wyborach samorządowych w 2018 r. zostało wybranych 51 radnych województwa. Gdyby doszło do podziału województwa, straciliby mandat.

– Przerwanie kadencji radnych oznacza naruszenie Konstytucji, ustawy o samorządzie wojewódzkim, jak również naruszenie Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego. Takie pójście na skróty, bez konsultacji społecznych, bez referendum ogólnowojewódzkiego i zapytania wspólnoty mazowieckiej, czy zgadza się na podział Mazowsza na dwa województwa, jest prawnie niedopuszczalne. Zarówno zarząd województwa, jak i większość radnych w sejmiku, będzie konsekwentnie bronić konstytucyjnych praw, także na poziomie europejskim – zaznacza marszałek województwa.

Urząd marszałkowski przygotował szacunki, dotyczące wyłączenia metropolii warszawskiej z Mazowsza. To stolica kraju generuje wysokie dochody regionu (79 proc. wpływów z CIT zasilających budżet Mazowsza). To tu znajduje się ponad 53 proc. firm – krajowych i zagranicznych, 22 proc. zlokalizowanych jest w powiatach sąsiadujących z Warszawą.

Samorządowcy podkreślają, że metropolia warszawska wytwarza dochody, dzięki którym możliwe jest utrzymanie instytucji kultury, szpitali, dróg czy połączeń kolejowych. Po wyłączeniu administracyjnym metropolii warszawskiej, nowe województwo mazowieckie będzie miało dużą powierzchnię (86 proc. dotychczasowej) oraz diametralnie ograniczone dochody.

Najważniejszy dochód województwa, czyli podatek CIT, wyniesie zaledwie 13 proc. obecnych wpływów z tego tytułu. Obecnie aż 87 proc. dochodów Mazowsza z CIT generuje stolica (79 proc.) i podwarszawskie powiaty (8,7 proc.).

Za tak drastycznym spadkiem dochodów nie idzie jednak analogiczna redukcja zadań i obowiązków. 58 wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych i spółek (szpitale, instytucje kultury, biblioteki, centra kształcenia, spółki kolejowe) ma swoją siedzibę w metropolii warszawskiej, a 59 w pozostałej części województwa.

Pierwszym pretekstem podziału administracyjnego miała być troska o zachowanie po 2020 r. środków unijnych. Ten argument stracił już rację bytu. Od stycznia 2018 r. obowiązuje nowy podział statystyczny. Na potrzeby unijnych wyliczeń Mazowsze traktowane jest jako dwa regiony statystyczne: Warszawski stołeczny i Mazowiecki regionalny.

– Podział województwa znacznie zaburzyłby pracę nad kolejnym regionalnym programem operacyjnym. Zgłaszanie teraz nowego województwa zdezaktualizuje wszystkie analizy, projekty, wyliczenia. Nie ma też potrzeby dokonywania takiego podziału, bo obowiązujący od 1 stycznia 2018 r. podział statystyczny już jest brany pod uwagę przy podziale środków w ramach nowego budżetu UE. Tu po raz kolejny ujawnia się polityczny cel PiS-u i towarzysząca temu nadzieja na przejęcie władzy – podkreśla Adam Struzik.

Mazowieccy samorządowcy powołują się na badania przeprowadzone przez Instytut Rozwoju i twierdzą, że metropolia warszawska ma znaczny wpływ na rozwój całego Mazowsza. Powołują się przy tym na fakt, że dane dla lat 2004-2015 ukazują przyrost PKB na mieszkańca na Mazowszu większy niż przeciętnie w kraju.

Mazowsze w tym czasie poprawiło swoją pozycję względem średniej UE z około 40 proc. do około 60 proc. PKB na mieszkańca według parytetu siły nabywczej. Samorządowcy zaznaczają jednak, że po wydzieleniu metropolii, reszta Mazowsza miałaby stać się jednym z najbiedniejszych województw w Polsce.

Według informacji, przesłanej przez urząd marszałkowski, problemy wydzielenia metropolii warszawskiej to m.in.:

• Gdzie stolica nowego województwa mazowieckiego? Pod względem liczby ludności – największym miastem Mazowsza byłby Radom. Jeśli jednak spojrzymy na wpływy CIT zasilające budżet Mazowsza – to pierwszeństwo miałby Płock, który w 2018 r. zasilił budżet Mazowsza kwotą 93 mln zł z tytułu CIT, tymczasem Radom – zaledwie 24 mln zł.
• Odległość do urzędu. Obecnie, by załatwić sprawę mieszkańcy zarówno krańców północnych, wschodnich, południowych czy zachodnich mają mniej więcej taką samą odległość do pokonania, by dotrzeć do głównej siedziby urzędu. Bez względu na to, czy głównym miastem nowego województwa byłby Radom, Płock czy Siedlce dojazd z niektórych części nowego województwa wydłuży się dwukrotnie.
• Dwa województwa to podwójna administracja – dwa urzędy wojewódzkie, dwa urzędy marszałkowskie, dwa sejmiki, podwójny zestaw podległych wojewodzie i marszałkowi służb, takich jak inspekcja transportu drogowego, straż pożarna, inspekcja handlowa, sanitarna, służby weterynaryjne, inspekcja ochrony środowiska.
• Przy ew. podziale administracyjnym, podzielić należałoby nie tylko zadania i dochody, ale i zadłużenie.
• Wszystkie badania, dokumenty strategiczne oraz planistyczne analizy problemów społecznych, gospodarczych, zdrowotnych czy infrastrukturalnych zdezaktualizują się. Tymczasem są one niezbędne m.in. do wydatkowania środków unijnych, otrzymywania decyzji, dotacji czy pozwoleń.
• Nowe województwa to nowe plany gospodarki odpadami. Po ewentualnym podziale każde z województw musiałoby stworzyć nowe plany.