Jak chronić się przed cyberprzemocą?

Troszcząc się o bezpieczeństwo naszych dzieci, uczymy je jak prawidłowo przechodzić przez ulicę, w jaki sposób rozmawiać z ludźmi czy co robić, gdy nieznajomy zaproponuje lizaka. Zbyt rzadko jednak podejmujemy temat bezpieczeństwa podczas korzystania z cyberprzestrzeni.

Czym jest cyberprzemoc?

Jak podaje Polskie Towarzystwo Psychologiczne, cyberprzemoc różni się od przemocy, która występuje w realnej rzeczywistości jedynie tym, że do agresji i napaści dochodzi za pośrednictwem internetu oraz urządzeń elektronicznych, służących do wysyłania wiadomości SMS, e-maili czy też uczestnictwa w chatach. Wyróżniono przy tym wiele rodzajów przemocy:

PowiązaneTematy

Flaming –wymiana pełnych agresji wiadomości za pośrednictwem komunikatora.
Cyberprześladowanie – nękanie ofiary w sposób ciągły i regularny, poprzez wysyłanie jej ubliżających wiadomości SMS, e-maili lub za pomocą innych komunikatorów. Zalicza się do tego także wysyłanie gróźb czy rozsyłanie wiadomości otrzymanych od ofiary, aby ją poniżyć.
Maskarada – tworzenie nieprawdziwych kont na portalach internetowych, w celu krzywdzenia ofiary.
Trolling –zamieszczanie dużej liczby nieprzyjemnych komentarzy na temat ofiary, zmienianie zdjęć i informacji umieszczanych na profilach ofiary lub umieszczanie w jej imieniu obraźliwych statusów.
Sexting – wysyłanie oraz wymienianie się zdjęciami, filmami i innymi treściami o charakterze seksualnym, w celu poniżenia ofiary.
Patostream –internetowa transmisja prowadzona na żywo, której celem jest prezentowanie zachowań dewiacyjnych, np. libacji alkoholowych, przyjmowania narkotyków, przemocy, wulgarnych i agresywnych zachowań. Zdarza się, że autorzy patostreamów proponują wykonywanie kolejnych patologicznych działań w zamian za opłaty przekazywanie im przez widzów.
Sextortion – polega na wyłudzaniu od innej osoby materiałów o treści seksualnej z jej udziałem, a następnie grożeniu, że treści te zostaną udostępnione, jeśli ofiara nie wpłaci określonej sumy pieniędzy bądź nie przyśle kolejnych materiałów.
Challenge – modne wśród dzieci i nastolatków internetowe wyzwania, coraz częściej prowadzą do tragicznych konsekwencji. Np. w styczniu 2021 roku 10-letnia Antonella z Włoch wzięła udział w wyzwaniu o nazwie „Black out challenge”. Zaciskała sobie pasek na szyi aż do utraty przytomności. Dziewczynkę znalazła w łazience jej młodsza siostra. Popularne było też robienie sobie zdjęć w ekstremalnie niebezpiecznych miejscach. Głośna stała się „zabawa” w „MOMO challenge”, która rozpoczynała się przyjęciem zaproszenia od profilu „MOMO”, posiadającego w zdjęciu profilowym makabrycznie wyglądającą lalkę. MOMO zaczynała wysyłać przerażające wiadomości, w tym groźby oraz instrukcje wykonania określonych zadań, nawet zachęcanie do samookaleczania się czy popełnienia samobójstwa. Doprowadziło to do samobójstwa 18-letniego chłopca z Indii oraz próby samobójczej 13-latki z Brazylii.

Jak zwiększyć bezpieczeństwo w sieci?

Obecnie niemal każdy nastolatek ma dostęp do internetu. W mediach społecznościowych publikowane są treści, które mogą być wykorzystane przez przestępców. Choć media społecznościowe zachęcają do dzielenia się swoimi przeżyciami dnia codziennego, to lepiej zachować ostrożność podczas publikowania treści.

Warto nauczyć dzieci (ale i samemu z tego korzystać), żeby oznaczać swoją lokalizację dopiero po jej opuszczeniu. Należy także unika ujawniania często uczęszczanych przez siebie miejsc. Przeciwdziałamy dzięki temu stalkingowi.

Podczas wykonywania i publikacji zdjęć, zwracajmy uwagę na to, czy nie zdradzają lokalizacji, miejsca zamieszkania, posiadanego majątku czy statusu społecznego. Chronić nas będzie również wprowadzenie konieczności zatwierdzania tagów i oznaczania nas na zdjęciach – dzięki temu sami zdecydujemy, które zdjęcie z nami ma pojawić się w sieci.

Dzieci i młodzież lubią chwalić się ilością polubień ich profilu. Nauczymy ich, że do grona znajomych warto zapraszać i przyjmować jedynie te osoby, które znamy z realnego życia. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że osoba nieznajoma nie wyrządzi nam krzywdy.

A co zrobić, jeśli doznamy cyberprzemocy? Zgodnie z poradnikiem ExpressVPN, należy podjąć następujące kroki:

Nie angażuj się ani nie mścij. Prześladowcy oczekują interakcji. Nie dawaj im tego, czego chcą. Zamiast tego po prostu ich zablokuj.
Zbierz dowody. Wydrukuj lub zrób zrzuty ekranu niepokojących wiadomości w celu podjęcia ewentualnych działań prawnych.
Zgłoś nadużycie za pośrednictwem danej platformy. Cyberprzemoc narusza warunki korzystania z usług wszystkich najpopularniejszych platform.
Uzyskaj pomoc ze szkoły. Jeśli dziecko jest nękane przez kogoś z tej samej szkoły, to szkoła powinna przyjrzeć się tej sprawie i zapewnić dziecku bezpieczeństwo.
W razie potrzeby zaangażuj policję. Groźby w Internecie są w większości krajów nielegalne.