Co stałoby się, gdyby nikt nie płacił podatków? Albo gdyby każdy mógł w internecie pisać co chce i jak chce, bez konsekwencji? M.in. nad tym zastanawiali się uczniowie dwóch szkół średnich – w Gąbinie i Gostyninie – podczas warsztatów „Ogarnij Prawo, Wbij w Obowiązki”, realizowanych dzięki dofinansowaniu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.
W piątek, 24 października, w dwóch placówkach na Mazowszu – Zespole Szkół im. Stanisława Staszica w Gąbinie oraz w Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki w Gostyninie – odbyły się warsztaty obywatelskie pod hasłem „Ogarnij Prawo, Wbij w Obowiązki”, które są częścią projektu „NGO i Wolontariat – Siła społeczności”.
Reklama
Projekt dofinansowany jest ze środków Urzędu Marszałkowskiego, a realizowany przez Stowarzyszenie Razem Możemy Więcej. Zajęcia poprowadziła mgr Agnieszka Stachurska, redaktor naczelna PetroNews, specjalizująca się w edukacji medialnej i obywatelskiej młodzieży.
Cel i forma spotkania
Celem cyklu było przybliżenie młodym ludziom, jak prawa i obowiązki obywatelskie funkcjonują w ich codziennym życiu – od aktywności w sieci, przez udział w wyborach, po obowiązki finansowania państwa. Warsztat w każdej grupie trwał 90 minut i został podzielony na pięć segmentów: rozgrzewkę, mini-wykład, pracę w grupach, moderowaną dyskusję i podsumowanie z „Kartą obywatela”.
W pierwszej części uczniowie wzięli udział w quizie „Prawo czy obowiązek?”, który pomagał im wejść w temat i nazwać realne sytuacje. Następnie, podczas krótkiego wykładu prowadzona była prezentacja, obrazująca takie zagadnienia jak: wolność słowa (np. memy i komentarze w social mediach), prawo do nauki, prawo do prywatności oraz obowiązek przestrzegania prawa (np. hejt, jazda bez biletu, niszczenie mienia). Kolejnym etapem były ćwiczenia w grupach – uczniowie analizowali cztery scenariusze z życia: hejt na grupie Messenger, nagranie nauczyciela i publikacja na TikToku, jazda autobusem bez biletu oraz postawa nastolatka „Nie będę głosował – to i tak nic nie zmieni”.
W trakcie moderowanej dyskusji zastanawiano się wspólnie: co by się stało, gdyby nikt nie chodził na wybory; gdyby nikt nie płacił podatków; gdyby każdy pisał w sieci, co mu się podoba? Całość zakończyła się stroną refleksyjną – każdy uczestnik wypełnił Kartę Obywatela: wskazał jedno prawo dla siebie najważniejsze i jeden obowiązek, którego będzie przestrzegał świadomie.
Reakcje i znaczenie dla młodzieży
Uczniowie obu szkół aktywnie włączyli się w zajęcia – zgłaszali własne przykłady, dyskutowali, zadawali pytania. Każdy z nich otrzymał pełen pakiet materiałów, w tym informacje powarsztatowe, egzemplarz Konstytucji RP, czy certyfikat uczestnictwa w warsztatach. Jak podkreśliła prowadząca:
– Zależy mi, by młodzież zrozumiała, że prawo nie jest tylko „na papierze”. To przepisy, zawarte w Konstytucji RP i przepisach w formie ustaw, uchwał czy regulaminów, które mają znaczenie dla młodzieży tu i teraz: w internecie, w szkole, w autobusie, czy w urzędach – wyjaśniała Agnieszka Stachurska.
Dla szkół takie warsztaty to ważny element edukacji obywatelskiej i medialnej. W przypadku Zespołu Szkół w Gąbinie placówka kładzie nacisk na współpracę z partnerami i projekty nowoczesnego kształcenia. Z kolei w Liceum Ogólnokształcącym w Gostyninie uczniowie mogą uczestniczyć w programach profilaktycznych i edukacyjnych, co sprzyja prowadzeniu rozmów o prawach, obowiązkach i wynikającej z nich odpowiedzialności.
Wnioski i perspektywy
Warsztaty „Ogarnij Prawo, Wbij w Obowiązki” pokazały, że kiedy młodzi ludzie otrzymują narzędzia – wiedzę, przykłady, przestrzeń do dyskusji – są w stanie spojrzeć na obywatelstwo nie jako odległą koncepcję, lecz jako codzienne działanie i wybór. Wspólnie wypracowane hasło końcowe dobrze to obrazuje: „Prawo daje możliwości, obowiązki je chronią”.
PetroNews objął projekt patronatem medialnym.
