Ten wynik już się nie zmieni. Prezydentem-elektem został...

W niedzielę, 1 czerwca 2025 roku, zakończyła się druga tura wyborów prezydenckich. Po zliczeniu głosów ze 100 proc. komisji wyborczych zwycięstwo Karola Nawrockiego jest już niepodważalne. Kandydat Prawa i Sprawiedliwości zgromadził 50,89 proc. głosów, pokonując Rafała Trzaskowskiego, który uzyskał 49,11 proc. głosów.

Odwrócenie wyniku z exit poll

Wynik drugiej tury okazał się inny, niż w badaniu exit poll, opublikowanym tuż po zamknięciu lokali wyborczych. Wówczas to Rafał Trzaskowski prowadził z wynikiem 50,3 proc., podczas gdy Karol Nawrocki miał 49,7 proc. głosów. Różnica wynosiła zaledwie 0,6 punktu procentowego.

Jednak już pierwszy sondaż late poll pokazał odwrócenie trendu - Nawrocki prowadził z wynikiem 50,7 proc., mając przewagę 1,4 punktu procentowego nad Trzaskowskim (49,3 proc.). Ostateczne wyniki potwierdziły ten trend, dając Nawrockiemu zdecydowane zwycięstwo.

Wysoka frekwencja wyborcza

Frekwencja w drugiej turze wyniosła 71,63 proc., co oznacza wzrost w porównaniu do pierwszej tury, gdzie wynosiła 67,31 proc. To wysoki wynik, świadczący o dużym zaangażowaniu Polaków w proces wyborczy.

W pierwszej turze Trzaskowski zdobył 31,36 proc. głosów, a Nawrocki 29,54 proc., co dawało kandydatowi Koalicji Obywatelskiej niewielką przewagę przed drugą turą.

Procedura stwierdzania ważności wyborów

Mimo matematycznego zwycięstwa Nawrockiego, oficjalne potwierdzenie wyników i nadanie mu statusu prezydenta-elekta należy do Sądu Najwyższego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, ważność wyboru prezydenta RP stwierdza SN w terminie do 30 dni od podania wyników do publicznej wiadomości.

W terminie 14 dni od ogłoszenia wyniku przez Państwową Komisję Wyborczą można wnosić na piśmie protesty wyborcze. Protesty można składać wyłącznie w formie pisemnej - bezpośrednio w Sądzie Najwyższym lub nadając w polskiej placówce pocztowej.

Zgodnie z przepisami wprowadzonymi w 2018 roku, właściwa do rozpatrywania protestów wyborczych jest Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN. Tworzą ją osoby powołane po 2017 roku na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej zgodnie z przepisami z 2017 roku.

Status tej izby w opinii niektórych polityków budzi jednak poważne kontrowersje prawne. Jeszcze przed drugą turą wyborów wiceminister sprawiedliwości Dariusz Mazur wyraził wątpliwości co do statusu tej izby, oceniając, że "nie ma statusu niezależnego i bezstronnego sądu ustanowionego ustawą". Minister sprawiedliwości Adam Bodnar stwierdził natomiast wprost, że w myśl wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN "nie jest sądem".

Przypomnijmy, że w styczniu 2020 roku została podjęta uchwała trzech izb SN, zgodnie z którą nienależyta obsada sądu występuje wtedy, gdy w jego składzie znajduje się osoba wyłoniona przez KRS po 2017 roku. Także Trybunał Sprawiedliwości UE - między innymi w listopadzie 2024 roku - uznał, że pytania prejudycjalne wysłane przez sędziego SN mianowanego po 2017 roku są niedopuszczalne z uwagi na brak statusu "niezawisłego i bezstronnego sądu".

Scenariusze dalszych działań

Po rozpoznaniu wszystkich protestów wyborczych SN w składzie całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej rozstrzyga o ważności wyboru prezydenta. Rozstrzygnięcie przybiera formę uchwały wydawanej na posiedzeniu z udziałem prokuratora generalnego i przewodniczącego PKW.

Jeśli SN stwierdzi ważność wyborów, nowo wybrany prezydent składa przysięgę wobec Zgromadzenia Narodowego w ostatnim dniu urzędowania ustępującego prezydenta. W przypadku uchwały o nieważności wyborów, marszałek Sejmu ma pięć dni na zarządzenie nowych wyborów, które muszą odbyć się w ciągu 60 dni.

Zwycięstwo Karola Nawrockiego oznacza utrzymanie władzy Prawa i Sprawiedliwości w Pałacu Prezydenckim, po pięciu latach prezydentury Andrzeja Dudy. Ostateczne potwierdzenie tego wyniku będzie jednak zależeć od decyzji Sądu Najwyższego w najbliższych tygodniach.