Prawnik radzi: Kiedy ubezpieczyciel może zażądać zwrotu wypłaconego ubezpieczenia?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każdy posiadacz pojazdu jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów (dalej: OC). Z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Za szkodę powstałą w związku z ruchem pojazdu mechanicznego uważa się również szkodę powstałą podczas i w związku z: 1) wsiadaniem do pojazdu mechanicznego lub wysiadaniem z niego; 2) bezpośrednim załadowywaniem lub rozładowywaniem pojazdu mechanicznego; 3) zatrzymaniem lub postojem pojazdu mechanicznego. Ubezpieczenie OC chroni nie tylko posiadacza pojazdu/kierującego od ponoszenia konsekwencji finansowych za wyrządzoną szkodę w związku z ruchem pojazdu mechanicznego, ale również osoby trzecie, które otrzymają środki finansowe za poniesione szkody i odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu od ubezpieczyciela. Są jednak sytuacje, gdy ubezpieczyciel może domagać się zwrotu od posiadacza/kierującego pojazdem wypłaconych świadczeń na rzecz osób pokrzywdzonych. Zakładowi ubezpieczeń oraz Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący: 1) wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii; 2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa; 3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa; 4) zbiegł z miejsca zdarzenia. Gdy, w którejś z powyżej wymienionych sytuacji dojdzie do wyrządzenia osobie trzeciej szkody, to zakład ubezpieczeń może zwrócić się do kierującego o zwrot wypłaconych świadczeń. Regres ubezpieczeniowy nie ma ograniczenia kwotowego - może dotyczyć szkód parkingowych o relatywnie niedużej wartości, ale również daleko idących konsekwencji finansowych wywołanych wypadkiem drogowym (w których wartość świadczeń często liczona jest w setkach tysięcy złotych). Realizacja regresu ubezpieczeniowego przez zakład ubezpieczeń niejednokrotnie jest bardzo uciążliwa i subiektywnie może być bardziej dolegliwa, niż sankcja za popełnione przestępstwo lub wykroczenie. Adw. Maciej Szczygielski - wspólnik Kancelarii Szczygielscy oraz partner Kancelarii Szczygielski Mieczykowski Dobkowska Adwokaci spółka partnerska. Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Ukończył "International Legal Skills Program", przygotowany i organizowany w porozumieniu z Center for International Legal Studies w Salzburgu, a także studia podyplomowe z zakresu zarządzania nieruchomościami. Specjalizuje się w prawie cywilnym oraz rodzinnym. Od lat doradza i prowadzi sprawy klientów kancelarii w skomplikowanych sprawach cywilnych. Jeśli macie pytania z zakresu prawa rodzinnego, przesyłajcie je na nasz adres: [email protected]. Przesłanie pytań jest jednoznaczne z wyrażeniem zgody na ich publikację.