Mamy epidemię krótkowzroczności. Trwa akcja "Dobry wzrok Mazowszan" [FILM, ZDJĘCIA]

W niedzielę, 10 marca od rana budynek Mazowieckiego Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Płocku wypełnił się osobami, które chciały skorzystać z akcji "Dobry wzrok Mazowszan", podczas której wykonywane były przesiewowe badania wzroku. Z czego wynika ta inicjatywa Urzędu Marszałkowskiego?

- Z kilku powodów - podkreśla marszałek Adam Struzik. - Pierwszy wynika z naszej wiedzy, że są takie choroby, które przebiegają podstępnie i ludzie nawet nie zdają sobie sprawy z tego, że są chorzy. A często te choroby, np. jaskra, prowadzą do utraty wzroku. Podobnie ma się rzecz na przykład z podstępnie przebiegającą cukrzycą, która może objawiać się najwcześniej właśnie w postaci retinopatii cukrzycowej. Czy też degeneracja plamki żółtej, albo może mniej podstępnie, ale sukcesywnie przebiegająca zaćma. Kilkadziesiąt procent naszego społeczeństwa wraz z wiekiem narażonych jest na te różne schorzenia narządu wzroku - wyjaśnia marszałek województwa mazowieckiego.

Drugi powód, jaki wymienia, jest prozaiczny.

- Wiemy, że bardzo ciężko jest dostać się do okulisty. Rozmawiałem tutaj z osobami czekającymi w kolejce i często oczekiwanie na wizytę wynosi kilkadziesiąt, a nawet powyżej stu dni. Jest to tak duże wyzwanie, że niektórzy w ogóle rezygnują z tego badania, nie mogąc dostać się do okulisty. Dlatego we współpracy z Kliniką Okulistyki naszego Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego, a dokładnie z panią profesor Agnieszką Kamińską doszliśmy do wniosku, że zakupimy sprzęt najnowszej generacji, który pozwala na takie szybkie badanie, bez potrzeby rozszerzania źrenicy, czyli czekania, aż atropina zadziała - mówi Adam Struzik.

Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego Jak podkreśla, są to badania absolutnie bezbolesne, wykorzystujące nowe technologie informatyczne, w tym sztuczną inteligencję. Na podstawie wielu tysięcy badań stworzone są algorytmy, które pokazują, że przy danym obrazie odpowiedniej struktury w oku można szybko rozpoznać albo przynajmniej podejrzewać jakieś schorzenie.

- I to spowodowało, że rozpoczęliśmy ten proces i będziemy go przez rok kontynuowali. Zaczęliśmy tydzień temu w Żyrardowie, gdzie zainteresowanie było bardzo duże, zostało przebadanych około 200 osób. Teraz w Płocku też widać, że jest olbrzymie zainteresowanie. Jeżeli nie zdołamy dzisiaj przebadać wszystkich, którzy się zgłoszą, to wyznaczymy dodatkowy termin, 14 marca. Badanie będzie również w Bodzanowie. Jednym słowem, to jest wczesne wykrywanie chorób, które może wielu ludziom uratować po prostu wzrok. A jak wiemy, to jest najważniejszy narząd, bez wzroku trudno sobie wyobrazić nasze codzienne życie - argumentuje marszałek.

Podczas badań przesiewowych mogą zostać wykryte choroby, jednak dostępność do okulistów w Polsce, w tym na Mazowszu jest bardzo trudna. Jak temu przeciwdziałać?

- To jest problem wielowątkowy, bo po pierwsze jest za mało okulistów, więc oczywiście musi być przyspieszony proces ich szkolenia. Generalnie specjalistów medycyny w Polsce jest mało. Ja uważam, że należy uprościć możliwość specjalizacji dla lekarzy w zakresie dostępności do kształcenia. Myślę też, że NFZ musi płacić za tyle badań, jakie są potrzeby. To nie może być tak, że wyczerpuje się limit i później już nie można przebadać wzroku czy poddać się jakiemuś zabiegowi. Jeśli chodzi o prowadzone właśnie badania profilaktyczne, staramy się w ramach naszych oddziałów okulistycznych być najbardziej otwarci na wynik tego badania. Postaramy się skierować pacjentów do odpowiednich ośrodków, żeby podjąć taką terapię wycelowaną dla tych, którzy będą tej terapii potrzebowali - zapewnia nasz rozmówca.

Tak się składa, że badania w Płocku odbywały się w Dniu Mężczyzny. A to właśnie panowie mają większy problem z udaniem się do lekarza, odkładając to na ostatnią chwilę.

- Chciałbym przekazać panom, aby byli roztropni i korzystali z wszystkich możliwych, a jest ich coraz więcej, ofert badań profilaktycznych. Przypomnę, że analizy pokazują, iż najbardziej boimy się chorób nowotworowych. Wiele chorób nowotworowych u mężczyzn można wykryć poprzez czyste wskaźniki biochemiczne, np. jeśli chodzi o nowotwór gruczołu krokowego, jest takie badanie, które nazywa się PSA. Czy jeżeli chodzi o antygeny nowotworowe przewodu pokarmowego, czy ukrytą krew w kale. Więc najprostszą rzeczą oczywiście jest wykonać badania w laboratoriach. Co jeszcze bym zalecił? Oczywiście okresowe kontrolne badanie płuc, zwłaszcza tym, którzy palą papierosy. Generalnie odradzałbym palenie tytoniu, bo to na pewno ma związek z chorobami nowotworowymi, ale jeżeli już ktoś pali, to zalecałbym jednak raz do roku taką kontrolę radiologiczną. To wszystko jest możliwe w kontakcie z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej - podkreśla marszałek Adam Struzik.

Radzi również, aby obserwować się samemu. Nie lekceważyć uporczywego kaszlu, problemów z oddawaniem moczu, zaburzeń optycznych, bóli brzucha, krwi w kale, lecz bezwzględnie zasięgnąć porady lekarskiej. Zwłaszcza, że nowotwory wcześnie wykryte są w stu procentach uleczalne.

- I nie wolno się bać. Nie wolno myśleć, że jak już mnie dopadła ta choroba, to jest koniec. Położę się i będę czekał na śmierć. To po prostu zwykła ostrożność, roztropność, myślenie w kategoriach, że lepiej zapobiec jakiejś chorobie, niż potem ją leczyć. Wcześnie wykryta choroba daje szanse nawet na długie i zdrowe życie. Natomiast jeżeli nie będziemy na to uważali, nie będziemy o siebie dbali, to czasami koniec będzie tragiczny - ostrzega marszałek. - Z okazji Dnia Kobiet i z okazji Dnia Mężczyzn składam wszystkim kobietom i mężczyznom najlepsze życzenia. Dbajcie o zdrowie, dbajcie o siebie i bądźcie zdrowi. Zdrowie to jest poczucie dobrostanu psychicznego, fizycznego i społecznego, więc życzę wam tego zdrowia we wszystkich wymiarach - podsumowuje Adam Struzik.

Dr hab n. med. Agnieszka Kamińska, ordynator Oddziału Okulistycznego w Międzyleskim Szpitalu Specjalistycznym w Warszawie podkreśla, że choroby wzroku to dziś ogromny problem cywilizacyjny i społeczny, który dotyka coraz więcej osób.

- W tej chwili obserwujemy epidemię krótkowzroczności. Jest to skutek ilości czasu spędzanego przed monitorami komputera, telefonu czy laptopa. Dotyczy to zwłaszcza osób młodych, młodzieży i osób, które pracują aktywnie zawodowo - wyjaśnia dr Agnieszka Kamińska.

Dr hab n. med. Agnieszka Kamińska Inne choroby cywilizacyjne również odbijają się na naszych oczach. Są to przede wszystkim retinopatia cukrzycowa, AMD, czyli zwyrodnienie plamki związane z wiekiem i jaskra. Co powinno nas zaniepokoić na tyle, by zgłosić się na badania?

- Oczywiście pogorszenie widzenia. Ale to jest taki ogromny worek objawów, bardzo różnych i zróżnicowanych. Przede wszystkim, wrażenie plamy przed okiem, jakby nam coś widziany obraz zaciemniło. Do tego problemy z czytaniem i krzywienie się liter czy linii prostych. Na przykład mamy wrażenie, że płytki w łazience są krzywo położone to pierwszy objaw obrzęku plamki. Może on być spowodowany degeneracją plamki związaną z wiekiem albo zmianami cukrzycowymi w plamce - tłumaczy ordynator Oddziału Okulistyki.

Dlatego zaleca refleksję, że oczy nie są dane raz na zawsze, a bez nich samodzielnie nie jesteśmy w stanie funkcjonować.

- Raz w roku powinniśmy być u okulisty, zmierzyć ciśnienie wewnątrzgałkowe i zrobić przesiewowe badania w kierunku dna oka - wymienia dr Agnieszka Kamińska.

Daje też dobre rady, jak sami możemy zadbać o nasze oczy. A są to podstawowe zalecenia: odpowiednia dieta, zdrowy styl życia i aktywność ruchowa.

- Nasze oczy potrzebują spacerów, świeżego powietrza i odpowiedniej diety, prokardiologicznej. Musi zawierać dużo owoców, dużo warzyw, jak np. brokuły czy szpinak. Zdrowe jest to wszystko, co jest zielone i czerwone, a więc marchewka, papryka, pomidory. Jak najmniej powinniśmy jest tłustego mięsa, a jak najwięcej ryb - radzi nasza rozmówczyni.

Mapy potrzeb zdrowotnych na lata 2022-2026 pokazują, że w województwie mazowieckim w 2022 roku choroby oka dotknęły blisko 88 tys. pacjentów, z czego 78 tys. było hospitalizowanych. Najczęściej występowały zaburzenia soczewki - dolegliwości te objęły 38 tys. pacjentów. Znacznie mniej osób chorowało na zaburzenia spojówek - 8 tys. czy zaburzenia powiek, narządu łzawego i oczodołu - 7 tys. pacjentów. W ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w kategorii choroby oka i przydatków na Mazowszu udzielono 822 tys. świadczeń. Kolejne terminy badań

• 14 kwietnia ponownie badania będą przeprowadzane w Mazowieckim Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy w Płocku, przy ul. Kolegialnej 17 (w godzinach 9:00-17:00),
• 17 marca odbędą się w Ciechanowskim Centrum Rehabilitacji SSW w Ciechanowie, przy ul. Okrzei 8 (w godzinach 9:00-17:00),
• 24 marca akcja prowadzona będzie w Bodzanowie, w Remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Bodzanowie, przy ul. Głowackiego 22 (w godzinach 9:00-17:00).

Dedykowana infolinia Z myślą o osobach zagrożonych utratą widzenia, szukających pomocy dla siebie lub swoich bliskich utworzona została infolinia. Zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu 602 63 44 00. Infolinia czynna jest w poniedziałki w godz. 16-21.00 i piątki w godz. 8-13.00. Za jej prowadzenie odpowiada partner projektu - Retina AMD Polska. Retina jest stowarzyszeniem, którego misją jest ochrona Polaków przed utratą wzroku. Od 25 lat gromadzi i upowszechnia wiedzę na temat schorzeń siatkówki i plamki żółtej - przyczynach chorób, ich przebiegu oraz możliwości leczenia i rehabilitacji.