REKLAMA

REKLAMA

Dlaczego polska flaga jest biało-czerwona?

REKLAMA

Wiosna tego roku zaskoczyła nas swoim impetem; jakby ze zdwojoną siłą w ciągu ledwie kilku dni buchnęła wszystkimi odcieniami soczystej zieleni. Większość z nas uważa, że jest to najpiękniejsza pora roku. A za chwilę rozpocznie się maj – kwiaty kasztanowców, tulipany, matury… ale na samym początku patriotyczne święta, o których nie sposób zapomnieć i jawią nam się w zupełnie innych kolorach.

Przeczytajrównież

Już niebawem, 2 maja, obchodzić będziemy Dzień Flagi. Zazwyczaj nie zastanawiamy się dlaczego nasze barwy są biało-czerwone, a nie żółto-czarne albo zielono-niebieskie. Jak zwykle, za wszystkim stoi historia, tak też jest i w tym przypadku.

Reklama. Przewiń aby czytać dalej.

Oczywiście, nasze narodowe kolory na przestrzeni wieków przechodziły różne transformacje, ale są głęboko zakorzenione w dziejach naszej ziemi i narodu. Od XIII wieku przyjęło się godło białego orła na czerwonym tle, jako znak panującej wtedy dynastii Piastów. Jednak każda kobieta (ewentualnie czasem artysta malarz) wie, że kolor czerwony ma wiele odcieni – amarant, karmin, cynober, szkarłat, karmazyn… Właśnie ten ostatni walor reprezentował na początku polskie barwy i nie było to bez znaczenia, bowiem symbolizował on bogactwo i dostojeństwo z prostego powodu: barwnik był uzyskiwany z wyjątkowo poszukiwanej, a przez to i drogiej koszenili, wytwarzanej z larw czerwca.

Tak zatem pierwsze sztandary Polski używane w czasie kampanii wojennych, jak chociażby w czasie Bitwy pod Grunwaldem, były koloru karmazynowego z wyszytym białym orłem. Symbolika barw opisana w heraldyce odczytuje barwę białą jako reprezentację srebra, a także wody, w sferze duchowej uosabia czystość i niepokalanie; kolor czerwony tymczasem oznacza ogień i krew, a w sferze ludzkich charakterów odzwierciedla  odwagę i waleczność.

Po ustanowieniu w 1569 roku Rzeczypospolitej Obojga Narodów, kształt obowiązującej flagi się zmienił, tym razem składała się ona z trzech pasów – dwóch czerwonych na górze i na dole oraz białego po środku. Wielu obecnym marzy się Polska od morza do morza; ku przypomnieniu jedynie podam, że w swym rozkwicie ówczesna Rzeczypospolita obejmowała terytoria dzisiejszej Polski, Litwy, Białorusi, Łotwy, części Ukrainy, Słowacji, Estonii, Rosji i Mołdawii. Ale jak mądrze prawią Czesi – To se ne wrati… a swoją drogą wielkomocarstwowe zapędy nikomu jeszcze nie przyniosły choćby doraźnego powodzenia.

Porzucając dygresje, a wracając do tematu, w okresie przedrozbiorowym pojawiła się jeszcze inna konotacja, uznająca za barwy narodowe kolor biały, karmazynowy i granatowy. W kontuszach koloru karmazynowego i granatowego paradowali szlachcice, którzy wchodzili w skład kawalerii, jednakże dopiero w połowie XVIII wieku pojawiły się jednolite stroje wojskowe. W 1746 roku hetman wielki Michał Kazimierz Radziwiłł wprowadził jednolity ubiór rycerski; husaria nosiła kontusze koloru karmazynowego i żupany koloru granatowego, a pancerni kontusze koloru granatowego i żupany koloru karmazynowego.




Narodową biel utrzymano na kopiach i proporcach jazdy, które zdobiono chorągiewkami karmazynowo-białymi lub też granatowo-karmazynowymi. W 1775 roku powołano Kawalerię Narodową, złożoną z husarii i pancernych, a jej mundury ustalono w biało-karmazynowo-granatowych barwach.

Jednakże niedługo potem kolory narodowe pojawiły się w obecnym zestawie; podczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja damy przywdziały białe suknie przepasane czerwoną wstęgą, panowie zaś wystąpili w biało-czerwonych szarfach.

Po raz pierwszy oficjalnie biało-czerwone barwy Polski przyjęto 7 lutego 1831 roku, uchwałą Sejmu Królestwa Polskiego. Był to kompromis pomiędzy kolorem białym, nadanym przez Augusta II Mocnego i popieranym przez konserwatystów, a barwami białą, czerwoną i szafirową (odcień niebieskiego – znów podpowiedź tylko dla mężczyzn) postulowanymi przez Towarzystwo Patriotyczne. Po raz kolejny przeważyła tradycja, czyli kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego – czerwony i biały.

Po latach rozbiorów, siłą rzeczy powrócono do tych barw; w 1921 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych przyjęło polską flagę w kolorach biało-karmazynowych. Dopiero sześć lat później karmazyn zamieniono na cynober (znów „info” tylko dla mężczyzn – to ta współczesna na fladze odmiana czerwieni, pozyskiwana z cynobru – rzadkiego i nietrwałego minerału, zawierającego siarczek rtęci). W 2004 roku 2 maja oficjalnie ustanowiono Dniem Flagi. Naprawdę warto w te majowe dni się nią pochwalić…

REKLAMA

Inni czytali również

Kolejny

Komentarze 1

  1. Leszek Rodziewicz says:

    POLSKIE BARWY NARODOWE – HISTORIA
    Polskie biało-czerwone barwy narodowe tym się różnią od takich samych barw innych państw, że mają jako nieliczne w świecie pochodzenie heraldyczne i są określone ustawą z 1831 roku.
    Szereg państw ma także biało- czerwone barwy jako swój symbol. Np. Monaco, Austria, Dania ,Anglia, Szwajcaria, Turcja, Malta, Kanada, Gruzja, Japonia itd.
    Zanim stały się prawdziwie narodowe były przede wszystkim stosowane przez wojsko. Pochodzenie heraldyczne wskazuje na związek naszych barw z herbem naszego państwa. Wywodzą się z dwóch herbów : Królestwa Polskiego i Wielkiego księstwa Litewskiego.
    Symbolizują one największe dzieło naszych przodków – tradycje Rzeczypospolitej Obojga Narodów. wspólnego państwa utworzonego w wyniku unii zawartych przez Polskę i Litwę.
    Powstanie naszych barw narodowych można ująć w trzech etapach.
    1. W wyniku unii w Krewie w 1385 roku dokładnie 14 sierpnia łączą się dwa suwerenne państwa, którego królem zostaje Jagiełło-Wielki Książę Litewski.
    2. Ten fakt trzeba było zaznaczyć w nowym herbie państwowym. Tak się złożyło, że na herbach obu państw widniały te same barwy. Tło tarcz herbowych było czerwone, natomiast godła były białe. Królestwo Polskie miało Białego Orła, Wielkie Księstwo Litewskie miało białego Jeźdźca z podniesionym mieczem zwanego Pogonią Litewską.
    Te herby zostały umieszczone przemiennie na czteropolowej czerwonej tarczy herbowej. Na pierwszym honorowym miejscu w górnym rzędzie został umieszczony Orzeł Biały w dolnym zaś rzędzie to miejsce zajęła Litewska Pogoń. Ten nowy herb nowego państwa symbolizował równorzędność łączących się państw przez ponad 600 lat.
    3. Do tego herbu nawiązywała ustawa przyjęta w dniu 7 lutego 1831 roku przez Sejm Królestwa Polskiego która głosiła:
    Izba Poselska i izba Senatorska po wysłuchaniu wniosków Komisji Sejmowych, zważywszy potrzebę nadania jednolitej oznaki pod którą winni łączyć się Polacy postanowiły i stanowią:
    Art.1 Kokardę narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego to jest kolor biały z czerwonym.
    Art.2 Wszyscy Polacy , a mianowicie Wojsko Polskie te kolory nosić maja w miejscu, gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były.
    Te uchwalone w toku Powstania barwy narodowe po jego upadku przejęte od wojska przez cywilów symbolizowały państwo którego chwilowo nie było, i naród, który pod nimi wybijał się na niepodległość.
    Mało kto wie, że pomysłodawcą i autorem tej uchwały był Walenty Zwierkowski deputowany z Warszawy na ten Sejm. Jego nazwisko powinno być tak samo znane jak nazwisko Józefa Wybickiego autora Mazurka Dąbrowskiego.
    Uchwałą Sejmu Ustawodawczego odrodzonej Rzeczypospolitej z dnia 1 sierpnia 1919 roku stały się barwami państwowymi.
    Pomimo tego,, że od 2004 roku istnieje Dzień Flagi, którego autorem i pomysłodawca jest Leszek Rodziewicz ,to nadal prawie 99,,9 % Polaków nie ma o tym bladego pojęcia.
    Oryginał ustawy z 1831 roku , która legła u podstaw naszych barw narodowych znajduje się w Bibliotece Polskiej w Paryżu.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Zgadzam się na warunki i ustalenia PolitykI Prywatności.

REKLAMA
  • Przejdź do REKLAMA W PŁOCKU