Prawnik radzi: Jak napisać pozew o alimenty na dziecko? Czym jest syndrom PAS u dziecka?

PowiązaneTematy

Na łamach PetroNews kontynuujemy cykl porad prawnych. Adwokat Magdalena Podleśna odpowiada na pytania naszych czytelników z zakresu prawa rodzinnego.

Karolina, lat 35: Planuję samodzielnie złożyć pozew o alimenty na mojego 7 letniego syna. Ojciec dziecka nie interesuje się nim i zaprzestał przekazywania mi pieniędzy na dziecko. Co powinno zostać zawarte w pozwie w zakresie uzasadnienia kwoty o jaką się ubiegam, tak abym uzyskała satysfakcjonujące mnie orzeczenie?

– Szanowna Pani, najważniejsze jest wskazanie wszystkich potrzeb dziecka i kosztów jakie się wiążą z ich zaspokajaniem. Zgodnie z art. 135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego”. W kosztach utrzymania dziecka proszę ująć miesięczne koszty zakupu żywności, środków chemicznych, lekarstw, odzieży i obuwia, koszty eksploatacyjne związane z mieszkaniem (czynsz, prąd, woda, gaz, telewizja, Internet). Proszę nie zapominać o kosztach zapewnienia dziecku zajęć dodatkowych, rozrywki, zakupu książek oraz zabawek. Tak naprawdę w kosztach powinno być zawarte wszystko, co służy zapewnieniu dziecku warunków mieszkaniowych, transportowych, wypoczynkowych, czy też związanych z dostępem dziecka do rozrywki, rozwijaniem pasji etc. Sugeruję przygotować zestawienie tych kosztów, gdzie szczegółowo zostaną one ujęte. Pozwoli to nie tylko na określenie kosztów utrzymania dziecka w ujęciu ogólnym, ale również ma niebagatelne znaczenie przy określeniu żądanej kwoty alimentów. Zwracam uwagę, że ustawodawca w ramach obowiązku alimentacyjnego co do zasady przewiduje zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb, a nie wszystkich potrzeb. Ważne jest zatem bardzo dokładne uzasadnienie każdej z potrzeb, tak aby sąd uznał, daną potrzebę za usprawiedliwioną, nie zaś za nieadekwatną np. do środowiska, w którym funkcjonuje dziecko, bądź też za potrzebę fikcyjną. Zalecałabym również w uzasadnieniu pozwu zawrzeć argumentację dotyczącą poziomu życia ojca dziecka, oczywiście, jeśli posiada Pani wiedzę na ten temat. Ma to niebagatelne znaczenie, albowiem w przypadku, gdy mamy do czynienia z obowiązkiem alimentacyjnym rodzica względem dziecka, obowiązuje zasada równej stopy życiowej. Oznacza to, że jeśli rodzic ma duże możliwości majątkowe i zarobkowe, to powinien on zaspokoić potrzeby dziecka na wyższym poziomie, obejmującym nie tylko potrzeby usprawiedliwione.

Tomasz, lat 42: Pomiędzy mną a moją żoną toczy się sprawa o rozwód. Oczekujemy na wyznaczenie terminu badań w Opiniodawczym Zespole Specjalistów Sądowych. Zauważyłem, że nasz 10-letni syn posiada dużą wiedzę o toczącej się sprawie sądowej i są sytuacje, kiedy przez tę wiedzę syn nie chce się ze mną spotykać, a jeśli już do takiego spotkania dojdzie, to syn jest do mnie bardzo wrogo nastawiony. Jak mogę rozwiązać ten problem?

– Szanowny Panie, jeśli oczekuje Pan na badania w OZSS, to zalecam na terminie badań zasygnalizować ten problem. Należy bowiem zbadać, czy dziecko nie jest uwikłane w konflikt okołorozwodowy. Przyjmuje się, że rozstanie rodziców to jedno z najbardziej traumatycznych przeżyć u dzieci, które zostają uwikłane, nawet nieświadomie w konflikt lojalności. Czasem w takich sytuacjach mamy do czynienia z tzw. Syndromem PAS (ang. Parental Alienation Syndrome). Syndrom też często jest nazywany zespołem alienacji rodzicielskiej. Syndrom PAS albo syndrom odosobnienia od jednego z rodziców to określenie specyficznych zaburzeń występujących u dziecka, które jest angażowane w krytykę i potępianie rodzica, z którym zwykle nie mieszka na co dzień. Zarzuty pod adresem rodzica są zazwyczaj nieprawdziwe, wyolbrzymione, przejaskrawione i nieuzasadnione. Pojawia się pogarda, złość, gniew i wrogość do drugiego rodzica. Pojawienie się tych uczuć w konsekwencji doprowadza do zniszczenia więzi z drugim rodzicem. Czasem, by ta więź została zniszczona rodzic, z którym dziecko mieszka stosuje szantaż emocjonalny i manipulację jedynie po to, by przedstawić błędny obraz rodzica niewiodącego. Zdarza się, że angażowanie dziecka ma charakter nieświadomy i następuje pod wpływem silnych i negatywnych emocji, które występują podczas trwania postepowania w sprawie o rozwód. Warto zatem przedstawić podczas spotkania w OZSS te wszystkie okoliczności, które w Pana ocenie świadczą o uwikłaniu dziecka w konflikt dorosłych. Wskazuję, że w jednej ze spraw, jakie prowadziłam, tak silne i świadome uwikłanie dziecka w konflikt okołorozwodowy przez rodzica pierwszoplanowego skutkowało decyzją Sądu o tym, by dziecko zamieszkało z rodzicem, który daje gwarancję tego, że dziecko nie będzie uwikłane w sprawy dorosłych.

Małgorzata, lat 40: Zastanawiam się nad złożeniem sprawy o rozwód. Jakie kwestie Sąd będzie regulował w wyroku rozwodowym oraz jakie okoliczności będzie badał w trakcie postępowania? Nadmieniam, że mamy z mężem troje dzieci i mieszkamy razem w naszym wspólnym domu. Na razie nie mamy możliwości zamieszkać oddzielnie.

– Szanowna Pani, orzeczenie rozwodu możliwe jest tylko, jeśli między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Zatem w wyroku rozwodowym w pierwszej kolejności ujęte zostanie to, czy sąd w ogóle rozwód orzeknie. Sąd zbada w trakcie postepowania czy nie ma szans na uratowanie tego związku małżeńskiego oraz czy dobro małoletnich dzieci wskutek orzeczenia rozwodu nie ucierpi, a nadto, czy orzeczenie rozwodu nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Jeśli złożycie Państwo zgodny wniosek o nieorzekanie o tym, który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego, to sąd nie będzie badał tych kwestii. Jeśli natomiast w pozwie o rozwód oraz w odpowiedzi na pozew zostaną ujęte żądania, dotyczące ustalenia winy, to sąd zobowiązany będzie do ustalenia tego, kto ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego. W tym zakresie sąd w szczególności ustala jakie postepowania małżonków naruszały normy prawne lub obowiązki małżeńskie i czy te naruszenia doprowadziły do rozkładu pożycia.
Ze względu na fakt, iż posiadacie Państwo dzieci, sąd w wyroku orzeka o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi, o miejscu zamieszkania dzieci i kontaktach rodziców z dzieckiem. W wyroku ujęte są również kwestie dotyczące tego, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dzieci, Jeśli posiadacie Państwo pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dziećmi, to sąd porozumienie to uwzględni w wyroku. Jeśli nie, to po przeprowadzeniu postepowania dowodowego w tym zakresie sąd wyda orzeczenie. Ze względu na fakt, że nadal mieszkacie Państwo wspólnie, sąd w wyroku rozwodowym orzeknie również o sposobie korzystania z mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków. W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. Na zgodny wniosek stron sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego mieszkania, albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe. Jeśli natomiast złożycie Państwo zgodny wniosek o podział majątku wspólnego, to Sąd w wyroku orzekającym rozwód dokona podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.

Magdalena Podleśna – adwokat wpisana na listę adwokatów Izby Adwokackiej w Płocku w 2018 roku. Jej obszarem zainteresowania i praktyki zawodowej jest prawo rodzinne. Z tego też względu w 2021 roku ukończyła podyplomowe studia z zakresu Prawa Rodzinnego z elementami psychologii na Uniwersytecie Łódzkim oraz zdobyła uprawnienia do prowadzenia mediacji, w tym mediacji z zakresu prawa rodzinnego.

Jeśli macie pytania z zakresu prawa rodzinnego, przesyłajcie je na nasz adres: redakcja@petronews.pl.