
W sierpniu obserwujemy zwiększoną aktywność os, zwłaszcza w sklepach ze słodkimi przekąskami czy ogródkach restauracyjnych. Użądlenie tych owadów może wywołać reakcję alergiczną i jest bolesne. Co robić, gdy osa wbije się w nas żądłem?
Choć owady są pożytecznymi stworzeniami, a ich rolę jako zapylaczy należy docenić, to użądlenie os zdecydowanie nie jest przyjemne. Czytelnicy donoszą nas o chmarach tych owadów na płockiej starówce, na nabrzeżu czy w okolicach ulicy Tumskiej i Grodzkiej. I nic dziwnego – w wakacje, a zwłaszcza w sierpniu obserwujemy ich zwiększoną ilość. Wynika to z faktu, iż w sierpniu samice przestają składać jaja i wylatują z gniazd. Możemy je zaobserwować w pobliżu słodkości, ponieważ żywią się głównie węglowodanami.
Choć zazwyczaj użądlenie tych owadów jest niegroźne, powoduje jedynie zaczerwienienie i ból lub pieczenie, to jednak warto pamiętać, że w skrajnych przypadkach użądlenia mogą doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego. Użądlenie może być też niebezpieczne, jeśli owad zaatakował w okolice szyi, podniebienia, języka, wewnętrznej powierzchni policzków. Powoduje to obrzęk błon śluzowych, krtani i zablokowanie dróg oddechowych. Oczywiście, nawet zwykłe użądlenie może być niebezpieczne dla osoby, która jest uczulona na jad owada.
Jak informuje Główny Inspektor Sanitarny, wrażliwość poszczególnych osób na jad owadów jest zróżnicowana. I, o ile pszczoła może użądlić tylko raz (jej żądło jest wyposażone w zaczepy, które zatrzymują je w skórze), to osa, szerszeń oraz trzmiel mogą żądlić wielokrotnie, dlatego trzeba liczyć się z kolejnymi atakami.
Jak unikać użądlenia? Okazuje się, że owady wybierają kolory ciemne, więc aby zmniejszyć ryzyko użądlenia, lepiej nosić ubrania o jasnych kolorach. Najlepiej unikać też silnych perfum, płynów po goleniu, czy innych wonnych preparatów.
Uwaga! Zabicie jednej osy powoduję atak wszystkich os z gniazda, ponieważ w chwili zabicia rozrywa się woreczek jadowy, który uwalnia substancje chemiczną, której woń prowokuje owady do ataku.
W chwili użądlenia wstrzyknięty jad powoduje ból, zaczerwienienie i obrzęk. Dolegliwości te utrzymują się od kilku godzin do doby – wpływ ma na to ilość użądleń, rodzaj owada, indywidualna odporność organizmu. W przypadku osób uczulonych może dojść do wstrząsu anafilaktycznego.
Co powinno nas zaniepokoić?
- bladość skóry;
- spadek ciśnienia krwi;
- zawroty głowy;
- nudności oraz wymioty;
- obrzęk języka lub twarzy;
- przyśpieszone czynności serca;
- wysypka na części lub na całym ciele;
- uczucie ściskania klatki piersiowej;
- duszność;
- omdlenie
Jak zachować się w takich przypadkach?
- Ułóż pacjenta w pozycji leżącej na plecach z nogami lekko uniesionymi do góry, zapewnij dostęp świeżego powietrza
- Natychmiast zadzwoń po pomoc – Pogotowie Ratunkowe (tel. 112 lub 999)
- Sprawdź czy nie ma opaski na nadgarstku z informacją o chorobie (cukrzyca, padaczka, alergia), w przypadku alergii sprawdź czy ma przy sobie ampułko-strzykawkę z adrenaliną. Adrenalinę podaj w mięsień uda.
- Nieprzytomnemu nie podawaj nic do picia.
- W przypadku wymiotów – ułóż pacjenta w pozycji bocznej ustalonej.
- W przypadku ustania czynności życiowych (braku tętna i oddechu) natychmiast rozpocznij masaż serca i sztuczne oddychanie – kontynuuj do czasu przyjazdu zespołu ratownictwa medycznego.
- Każda osoba, u której chociaż raz w życiu wystąpiła reakcja anafilaktyczna powinna posiadać przy sobie adrenalinę (w ampułko-strzykawce lub automatycznym wstrzykiwaczu). Bliscy takiej osoby powinni być przeszkoleni z zasad i sposobu podawania adrenaliny.