Blisko 7,4 mld zł przeznaczy PKN ORLEN w ciągu najbliższych 8 lat na inwestycje w obszarze nisko- i zeroemisyjnego wodoru, opartego o odnawialne źródła energii i technologię przetwarzania odpadów komunalnych. W tym czasie ma powstać 10 hubów wodorowych i ponad 100 stacji tankowania wodoru.
PKN ORLEN przedstawił Strategię Wodorowa Grupy ORLEN, która będzie realizowana w czterech kluczowych obszarach:
- mobilność,
- rafineria i petrochemia,
- badania i rozwój
- przemysł i energetyka.
Zgodnie z zapowiedziami, do 2030 roku ma powstać 10 hubów wodorowych oraz ponad 100 stacji tankowania wodoru w Polsce, Czechach i na Słowacji. To część działań realizowanych w ramach transformacji Grupy ORLEN w kierunku neutralnego emisyjnie koncernu multienergetycznego.
Jak potwierdził Daniel Obajtek, Prezes Zarządu PKN ORLEN, Koncern musi maksymalizować zyski i dynamicznie rozwijać nowe obszary naszej działalności, ponieważ to również one będą napędzały transformację i budowę koncernu multienergetycznego.
– Tylko w ten sposób skutecznie odpowiemy na wyzwania stojące przed sektorem paliwowym i energetycznym. Do 2030 roku przeznaczymy ponad 7 miliardów złotych na inwestycje, dzięki którym blisko połowa produkowanego w Grupie ORLEN wodoru będzie nisko- i zeroemisyjna. W ten sposób zmniejszymy o 1,6 mln ton emisję CO2. Już mamy silne kompetencje w rozwoju technologii wodorowych, poparte dużym doświadczeniem. Z kolei realizacja strategii w tym obszarze uplasuje nas jako partnera pierwszego wyboru w budowaniu gospodarki wodorowej w Europie Środkowo-Wschodniej – tłumaczy Daniel Obajtek.
Dlaczego Koncern inwestuje w wodór? Jest to gaz, który dzięki nisko- lub nawet zeroemisyjności uważany jest na świecie za jeden z kluczowych elementów transformacji energetycznej. Wśród jego zalet wymienia się wygodę w użytkowaniu oraz szerokie zastosowanie – może być wykorzystywany w transporcie, przemyśle lub w sektorze komunalnym, np. w ciepłownictwie. Ze względu na te właściwości, Koncern opracował strategię rozwoju w obszarze gospodarki wodorowej, która jest dopełnieniem Strategii Grupy ORLEN do 2030 roku.
Sympozjum Chemia. „W tych dwóch kierunkach idziemy równolegle” [FILM, ZDJĘCIA]
Zgodnie ze strategią, do końca tej dekady Grupa ORLEN chce zainstalować około 0,5 GW nowych mocy wytwórczych wodoru, uzyskiwanych z odnawialnych źródeł energii oraz przetwarzania odpadów komunalnych. Będzie to możliwe, dzięki budowie łącznie 10 hubów wodorowych, głównie w Polsce, ale też w Czechach, w których wytwarzane będzie około 60 kt nisko- i zeroemisyjnego wodoru rocznie. Jak wyjaśnia Koncern, dodatkowo, zastosowanie technologii magazynowania i wykorzystania dwutlenku węgla (CCS/CCU), umożliwi obniżenie emisyjności produkcji kolejnych 120 kt wodoru z instalacji produkcyjnych w Płocku. W wyniku tych inwestycji, prawie połowa wodoru wykorzystywanego w Grupie ORLEN powinna w 2030 roku pochodzić ze źródeł zero- lub niskoemisyjnych.
Przypomnijmy, że pierwszy hub wodorowy koncern uruchomił już w 2021 roku w Trzebini. Obecnie produkuje on szary wodór z przeznaczeniem dla transportu, natomiast docelowo wytwarzany będzie w nim niskoemisyjny wodór, pochodzący z odnawialnych źródeł energii. Kolejny hub powstaje we Włocławku, gdzie rozpoczęcie produkcji zielonego wodoru powinno rozpocząć się w drugiej połowie 2023 roku. Dwa lata później uruchomiony zostanie hub w Płocku. Wytwarzany w nim zielony wodór będzie wykorzystywany w przemyśle i transporcie.

W strategii wodorowej zawarto też plan uruchomienia do 2030 roku ponad 100 ogólnodostępnych stacji tankowania wodoru wraz z niezbędną logistyką. W Polsce powstanie ich ok. 57, na Słowacji ok. 28, a w Czechach ok. 26. Grupa ORLEN posiada już dwie stacje tankowania wodoru – w Niemczech. W tym roku powstaną kolejne cztery: trzy w Czechach i jedna w Polsce, w Krakowie. Natomiast w przyszłym roku mają powstać stacje wodorowe w Poznaniu i Katowicach. Na każdej z nich pojawią się stanowiska tankowania dla aut osobowych i autobusów.
– Do tankowania aut osobowych wykorzystywane będzie ciśnienie 700 barów, które pozwoli zatankować samochód do pełna w ciągu 5 minut. W praktyce do auta trafi ok. 5 kg paliwa, które umożliwi przejechanie nawet 700 km. Zbudowane zostaną również instalacje do produkcji wodoru jakości automotive, w który będą zaopatrywane stacje. Zgodnie ze strategią, koncern chce wytwarzać co najmniej 19 kt wodoru z przeznaczeniem dla transportu. To ilość, która pozwoli na zasilenie około 1000 autobusów i 160 pociągów rocznie – wyjaśnia PKN ORLEN.
Jak informowaliśmy, Grupa ORLEN podjęła już wcześniej inicjatywę zagospodarowania wodoru w miejskim transporcie publicznym i kolejowym. Podpisała listy intencyjne o współpracy z 17 polskimi miastami (w tym z Płockiem) oraz czterema przedsiębiorstwami, które są potencjalnymi odbiorcami wodoru. Umożliwi to lokalizowanie inwestycji w miejscach o najwyższym potencjale do rozwoju transportu wodorowego.
Strategia Wodorowa to również badania i rozwój. W 2021 roku w Trzebini oddane do użytku zostało laboratorium analityczne badania wodoru. Natomiast do 2025 roku w Centrum Badawczo-Rozwojowym w Płocku powstanie pracownia wodorowa, w której prowadzone będą testy i badania na instalacjach w zakresie produkcji wodoru, jego jakości i oczyszczania, a także magazynowania i transportu.
Technologia wodorowa będzie rozwijana także w obszarze przemysłu i energetyki Koncernu. Nowe jednostki CCGT, powstające w ramach koncernu, będą miały możliwość współspalania wodoru. Natomiast przewidywane w dalszej perspektywie nadwyżki nisko- i zeroemisyjnego wodoru Koncern będzie mógł przeznaczyć na potrzeby innych gałęzi przemysłu w kraju i za granicą (m.in. w ramach planowanej Europejskiej Sieci Przesyłu Wodoru).
Jak wyjaśnia ORLEN, ze względu na innowacyjny, kompleksowy i międzynarodowy charakter projektów, znaczna ich część będzie ubiegać się o dofinansowanie. W 2021 roku projekt „Clean Cities”, zakładający rozbudowę infrastruktury na potrzebę transportu, uzyskał 2 mln euro bezzwrotnego dofinansowania z unijnego programu CEF Transport Blending Facility. Natomiast projekt „Hydrogen Eagle”, obejmujący Polskę, Czechy i Słowację, dla polskiej i czeskiej części ubiega się o bezzwrotne dofinansowanie w ramach unijnego programu IPCEI.