Rozpoczęcie wojny przez Rosję oznacza nie tylko działania militarne, ale i rozległą akcję dezinformacyjną w cyberprzestrzeni. Ma ona na celu nieprzyjazne nastawienie Polaków wobec uchodźców, m.in. poprzez szerzenie informacji o przywilejach, jakie są przyznawane obywatelom Ukrainy. Wyjaśniamy, co jest prawdą, a co kłamstwem w zakresie pomocy uchodźcom.
W mediach społecznościowych zaczęły pojawiać się grafiki, zgodnie z którymi uchodźcy z Ukrainy są znacznie bardziej uprzywilejowani, niż Polacy, którzy „przez rząd są traktowani jak obywatele drugiej kategorii”.
Na jednej z grafik przedstawione jest wyliczenie, zgodnie z którym ukraińska matka otrzyma:
- 500 plus na każde dziecko
- 40 zł dziennie na utrzymanie na każdą osobę
- mieszkanie komunalne w ciągu kilku dni do kilku tygodni
- dodatkowo Polski Fundusz Rozwoju przekazał 650 nowych mieszkań z wyposażeniem dla uchodźców ukraińskich.
Według tych wyliczeń, ukraińska matka z dwójką dzieci otrzyma 4600 zł oraz darmowe mieszkanie, a polska matka jedynie 1000 zł.
Takie coś zaczyna krążyć w necie. Polskie „madki” pokrzywdzone. Zaczyna się nasze polskie piekiełko. 🤬 pic.twitter.com/w5OsbrhzpM
— Monika🇵🇱🇪🇺 (@lemiecha2) March 13, 2022
500 plus na każde dziecko uchodźców – półprawda
Na dzień rozpowszechniania informacji, nie było prawdą, że świadczenie 500+ otrzymuje każde dziecko obywatela Ukrainy uciekającego przed wojną. Jak wyjaśniał Zakład Ubezpieczeń Społecznych, świadczenie to mogli otrzymać obywatele Ukrainy, którzy zamieszkują na stałe w Polsce.
Świadczenia te przyznawane były na dotychczasowych zasadach, obowiązujących jeszcze przed wojną w Ukrainie. Obywatel Ukrainy, który mieszka na stałe w Polsce, może wnioskować o przyznanie świadczenia 500 plus na dziecko do ukończenia przez nie 18 lat, jeśli zamieszkuje ono wspólnie z rodzicem oraz pozostaje na jego utrzymaniu. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające legalność pobytu rodzica bądź opiekuna w Polsce.
Zgodnie natomiast z ustawą o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, którą podpisał w minioną sobotę, 12 marca br. Prezydent RP Andrzej Duda, obywatele Ukrainy, którzy uciekają przed wojną, będą mieli prawo do pracy na terytorium Polski. Z tego wynika dostęp do świadczeń społecznych czy dofinansowania, dotyczącego obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
Świadczenia te będą przysługiwać po spełnieniu odpowiednich warunków i kryteriów określonych w ustawach i przepisach wykonawczych, regulujących te świadczenia.
Prawo do 500+ będą więc miały te osoby, które zdecydują się na legalny pobyt w Polsce, a nie wszyscy uchodźcy.
⚠️W ostatnim czasie pojawiają się fałszywe i zmanipulowane informacje dot. pakietu wsparcia dla uchodźców z Ukrainy.
📢Mają one na celu tworzenie sztucznych podziałów w społeczeństwie, a zwłaszcza negatywnie nastawiać do uciekających przed wojną.
ℹ️ https://t.co/YC4YUp073e pic.twitter.com/n9nzTpt0Gf
— #WłączWeryfikację (@WeryfikacjaNASK) March 14, 2022
40 zł dziennie na utrzymanie na każdą osobę dla uchodźców – półprawda
Prawdą jest, że w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa przewidziano pomoc obywatelom Ukrainy, m.in. udzielaną przez wojewodów i samorządy. Może ona polegać m.in. na zakwaterowaniu czy zapewnieniu całodziennego wyżywienia zbiorowego.
Również każdy podmiot, w szczególności osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo domowe, która zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy uciekającym przed wojną, będzie mogła otrzymać świadczenie na podstawie umowy zawartej z gminą. Świadczenie to będzie mogło być wypłacane maksymalnie przez 60 dni, a jego wysokość zostanie określona w rozporządzeniu Rady Ministrów. Przewiduje się, że będzie to 40 zł dziennie, czyli ok. 1200 zł miesięcznie.
Pieniędzy tych nie otrzymają więc uchodźcy, lecz osoby, które przyjęły Ukraińców pod swój dach i, w związku z tym, ponoszą wydatki!
– Od środy, 16 marca mieszkańcy, którzy przyjęli uchodźców z Ukrainy będą mogli składać wnioski o refinansowanie kosztów. Wnioski składać należy w gminach, wzory wniosków będą dostępne 14 marca. Finansowanie będzie wstecz, od dnia, w którym przyjęto obywateli z Ukrainy pod swój dach, do dnia zakończenia pomocy – przekazał podczas konferencji prasowej wiceminister MSWiA Paweł Szefernaker.
Obywatele Ukrainy będą mogli również ubiegać się o jednorazowe świadczenie pieniężne na utrzymanie w wysokości 300 zł na osobę. Chodzi tu zwłaszcza o pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe.
Udzielana będzie także pomoc w formie paczek żywnościowych lub posiłków w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014–2020 współfinasowanego z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym.
Mieszkanie komunalne dla każdej rodziny ukraińskiej w ciągu kilku dni do kilku tygodni – fałsz
O tym, czy uchodźcy otrzymają mieszkanie komunalne, decyduje każdy włodarz miasta indywidualnie. Na przekazanie takich mieszkań zdecydowała się np. Warszawa, gdzie napływ uchodźców jest olbrzymi. Nie podjęły takich decyzji natomiast Gdańsk czy Łódź, ze względu na brak wolnych mieszkań komunalnych lub ich stan techniczny.
Faktem jest, że od 2015 roku włodarze miast i gmin mają możliwość udzielenia wsparcia mieszkaniowego w postaci wynajmu lokali komunalnych z pominięciem kolejki, ale jedynie w wyjątkowych okolicznościach, tylko wybranej grupie cudzoziemców. Taką grupą są osoby objęte ochroną międzynarodową, nadawaną zgodnie z Konwencją Genewską, czyli ze statusem uchodźczym, ochroną uzupełniającą a także z azylem politycznym.
Decyzja taka jest podejmowana rzadko i dotyczy niewielkiej liczby mieszkań. Z naszych nieoficjalnych informacji wynika, że w Płocku na czas wojny w Ukrainie przeznaczonych zostanie na ten cel maksymalnie około 10 mieszkań komunalnych.
– Do tej pory nie wynajęliśmy jeszcze żadnego lokalu komunalnego dla rodzin przybyłych z Ukrainy. Natomiast zasady wynajmowania lokali gminnych przewidują możliwość udzielania przez Prezydenta Miasta pomocy mieszkaniowej w sytuacjach nadzwyczajnych. Odbywa się to poprzez wynajęcie lokalu na okres do roku czasu na warunkach najmu socjalnego – przekazał nam Piotr Dyśkiewicz, wiceprezydent Płocka ds. komunalnych.
650 nowych mieszkań z PFR wraz z wyposażeniem dla uchodźców ukraińskich, a nie dla Polaków – półprawda
Faktycznie, Polski Fundusz Rozwoju zamieścił ogłoszenie, iż w związku z rosnącą liczbą osób szukających schronienia w Polsce, PFR zdecydował się na bezpłatne udostępnienie uchodźcom z Ukrainy 650 mieszkań, zbudowanych przez PFR Nieruchomości w ramach rządowego programu mieszkaniowego. Ma to pozwolić na czasowe ulokowanie ok. 2,5 tys. uchodźców z Ukrainy.
Mieszkania udostępnione będą w 3 lokalizacjach: Krakowie, Dębicy oraz Mińsku Mazowieckim. Fundacja PFR sfinansuje wyposażenie mieszkań w meble oraz podstawowy sprzęt AGD tak, aby były jak najszybciej gotowe do zamieszkania. Pracownicy i wolontariusze PFR pomogą zakwaterowaniu uchodźców oraz zapewnieniu im potrzebnych środków (np. ręczników, zastawy kuchennej, itp.).
– Udostępnianie mieszkań potrzebującym osobom na co najmniej pół roku będzie prowadzone stopniowo w wymienionych wyżej miastach, w ścisłej współpracy z wojewodami oraz urzędami wojewódzkimi mazowieckim, małopolskim oraz podkarpackim, które koordynują pomoc dla uchodźców z Ukrainy – informował w mediach społecznościowych prezes PFR.
Po informacjach prasowych spółka sprecyzowała, iż w Mińsku Mazowieckim i Dębicy są to lokale, „które nie znalazły swoich najemców podczas prowadzenia dotychczasowych naborów”. W Krakowie sytuacja jest inna, ale nie jest prawdą, że Polacy nie mogą się wprowadzić do mieszkań, ponieważ zostaną tam zakwaterowani Ukraińcy.
PFR wyjaśnia, że nabór do krakowskich mieszkań został zawieszony w listopadzie 2021 roku, ze względu na konieczność sprawdzenia „efektywności osiedlowej kanalizacji deszczowej”. Powrót do naboru planowany był dopiero za kilka miesięcy, kiedy zakończą się analizy i przeprowadzenie ewentualnych napraw.
Problem dotyczy przede wszystkim osiedlowej instalacji deszczowej, dlatego nie wyklucza bezpiecznego, krótkotrwałego użytkowania mieszkań. Stąd decyzja o udostępnieniu czasowym mieszkań potrzebującym, przede wszystkim kobietom i dzieciom z Ukrainy.
– Uprzejmie informuję, że mieszkania, które mają zostać przekazane uchodźcom, nie zostały wynajęte lub przez kilka kolejnych miesięcy musiałyby zostać niezamieszkane z powodów technicznych. Wsparcie, którego pragniemy udzielić, ma charakter doraźny i tymczasowy. Po 6 miesiącach mieszkania te zostaną odświeżone, wrócą do puli i trafią do zainteresowanych najemców. Koszt tej operacji zostanie pokryty z funduszy Fundacji PFR – informuje w e-mailu do nas Małgorzata Kochanowicz z Zespołu Relacji z Klientem PFR.
Potwierdza, że z puli 650 mieszkań, które zamierza czasowo udostępnić PFR, 170 to mieszkania w Dębicy i Mińsku Mazowieckim, które dotychczas nie znalazły swoich najemców podczas prowadzenia naborów, a w przypadku Krakowa nabór został zawieszony w listopadzie 2021 r. z uwagi na konieczność usunięcia usterek.
– Nabór miał być kontynuowany po usunięciu usterek, co było planowane w ciągu kilku kolejnych miesięcy. Sprawa ta jest znana wnioskodawcom. Ponieważ problem dotyczy przede wszystkim instalacji deszczowej i nie wyklucza bezpiecznego, krótkotrwałego użytkowania mieszkań, zdecydowaliśmy na udostępnienie czasowe mieszkań potrzebującym – tłumaczy Małgorzata Kochanowicz.
Jak podkreśla, wszystkie osoby zostały poinformowane pisemnie o tej decyzji 1 marca, przed publikacją oficjalnego komunikatu. Wnioskodawcy otrzymali informację, że wsparcie, które PFR zdecydowało się udzielić uchodźcom, przede wszystkim kobietom i dzieciom, ma charakter doraźny i tymczasowy.
Co jeszcze wprowadza ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy?
- Legalny pobyt na terytorium Polski
Obywatele Ukrainy, którzy na skutek rosyjskiej agresji opuścili swoją ojczyznę, będą mogli legalnie przebywać w Polsce przez 18 miesięcy. Będzie to dotyczyć osób, które przybyły do Polski bezpośrednio z Ukrainy i zadeklarowały zamiar pozostania na terytorium naszego kraju.
Osobom, którym pobyt na terytorium Polski jest lub był uznawany za legalny, będzie udzielane zezwolenie na pobyt czasowy. Będzie ono udzielone jednorazowo na okres 3 lat, licząc od dnia wydania decyzji.
Aby skorzystać z pomocy państwa polskiego, obywatel Ukrainy musi złożyć wniosek o zarejestrowanie jego pobytu w Polsce. Wniosek ten musi zostać złożony nie później, niż 60 dni od dnia wjazdu na terytorium RP. W przypadku obywatela Ukrainy, który nie posiada pełnej zdolności do czynności prawnych, wniosek składa przedstawiciel ustawowy albo osoba sprawująca faktyczną pieczę nad dzieckiem.
Rejestr obywateli Ukrainy, którzy wjechali na terytorium RP prowadzi Komendant Główny Straży Granicznej w systemie teleinformatycznym Straży Granicznej. W przypadku gdy wjazd obywatela Ukrainy na terytorium RP nie został zarejestrowany podczas kontroli granicznej, jego pobyt na terytorium Polski będzie rejestrowany po złożeniu wniosku w organie gminy o nadanie numeru PESEL.
- Nadawanie numeru PESEL
Ustawa zakłada nadanie numeru PESEL obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z wojną. Pozwoli to na realizację szeregu usług publicznych na rzecz tych osób. Przewidziano specjalny tryb uzyskania numeru PESEL, na wniosek zawierający katalog podstawowych danych. Wraz z nadaniem numeru PESEL, obywatele Ukrainy będą mogli uzyskać profil zaufany.
Uzyskanie numeru PESEL przez obywateli Ukrainy nie wpłynie na kwestię uzyskania polskiego obywatelstwa.
- Dostęp do rynku pracy
Zagwarantowany zostanie dostęp obywatelom Ukrainy do polskiego rynku pracy oraz rejestrację w powiatowym urzędzie pracy. Aby skorzystać z tego rozwiązania, pracodawca będzie musiał w ciągu 7 dni powiadomić za pośrednictwem praca.gov.pl właściwy urząd pracy o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Obywatele Ukrainy będą mogli również skorzystać z usług rynku pracy w postaci m.in. pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego oraz szkoleń – na takich samych zasadach, jak obywatele polscy.
- Opieka zdrowotna
Każdy obywatel Ukrainy legalnie przebywający w Polsce będzie miał zagwarantowany dostęp do publicznego systemu ochrony zdrowia, na tych samych zasadach, co obywatele Polscy. Narodowy Fundusz Zdrowia zapłaci za każde świadczenie medyczne dla obywatela Ukrainy w publicznej służbie zdrowia. Finansowanie tych świadczeń będzie zagwarantowane z budżetu państwa.
- Oświata i wychowanie
Wprowadzone zostaną rozwiązania, które pozwolą na zapewnienie kształcenia i wychowania dzieciom lub uczniom, będącym obywatelami Ukrainy objętymi przepisami ustawy. W tym celu będą mogły być tworzone inne lokalizacje prowadzenia zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych podporządkowane organizacyjnie szkołom lub przedszkolom. Rząd przeznaczy dodatkowe środki z budżetu państwa na kształcenie uczniów z Ukrainy.
Ukraińscy studenci, którzy uciekli przed wojną, będą mogli kontynuować naukę na polskich uczelniach.
Utworzony zostanie Fundusz Pomocy. Środki z niego będą przeznaczone w szczególności na finansowanie lub dofinansowanie zadań związanych z pomocą udzielaną obywatelom Ukrainy.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw i będą obowiązywać, co do zasady, z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r.
Od redakcji
Zdajemy sobie sprawę z tego, że walka z dezinformacją to walka z wiatrakami. Dzisiaj wyjaśniamy te wiadomości, ale jutro na miejscu kłamstwa, które służy Rosji, pojawią się kolejne. Informacje te, z pozoru wyrażają troskę o Polskę i Polaków, a w praktyce mają na celu uzasadnienie działań militarnych w Ukrainie oraz skłócenie ze sobą Polaków i Ukraińców, wywołanie wobec nich wzajemnej niechęci. A może też sprawienie, że Polska również zostanie uznana za kraj „faszystów”, który trzeba „wyzwolić”?
Apelujemy więc o sprawdzanie źródeł tych informacji, a w przypadku namierzenia fałszywej – natychmiastowe usunięcie autora z czytanych profili. Trole bowiem umierają bez odbiorców śmiercią naturalną.

Ale jaki Daje skoro sami piszecie że półprawda? Odklejenie level hard. Oczywiście że dostają mieszkania, wiem sama po sobie bo od 10 lat czekam a 3 na liście jestem drugi rok. Nic się nie zmienia. Komu chcecie te koty wciskać. POLAK OBYWATELEM DRUGIEJ KATEGORII I to jest FAKT!