Dlaczego warto badać się profilaktycznie?

O tym, dlaczego warto badać się profilaktycznie, jak często i jakie badania wykonać, rozmawiamy z lek. med. Elżbietą Majewską, specjalistą chorób wewnętrznych i otolaryngolog z Centrum Medycznego Medica PZU Zdrowie.

Dlaczego warto badać się profilaktycznie?

– Zdaniem lekarzy i specjalistów najważniejsza jest profilaktyka. Na schorzenia nowotworowe wpływa wiele czynników, dlatego szeroko pojęta profilaktyka jest tak istotna. Wśród działań profilaktycznych jest m.in. dzielenie naszej doby tak, aby mieć czas na pracę, wypoczynek i aktywność fizyczną. Bardzo istotne znaczenie ma również dieta. Tzw. piramida żywienia zmieniła się w ciągu ostatnich lat i obecnie największy procent w niej stanowią jarzyny, owoce, produkty nieprzetworzone, a stosunkowo mało jest produktów pochodzenia zwierzęcego. Zaleca się ograniczenie spożywania szczególnie mięsa czerwonego. Najlepiej, jeśli posiłki przygotowujemy sami w domu.

Załóżmy, że dotychczas nie prowadziliśmy zbyt zdrowego stylu życia. Jakie badania powinniśmy wykonać, aby upewnić się czy nie jesteśmy zagrożeni chorobą nowotworową?

– Rodzaj i częstotliwość badań zależy od tego ile mamy lat, jaki prowadzimy tryb życia, od naszej aktywności fizycznej. Podkreślmy, że profilaktyka dotyczy osób zdrowych. Na pewno warto wykonać raz w roku badania podstawowe: krwi i moczu. Prześwietlenie klatki piersiowej, i to niezależnie od tego, czy ktoś jest osobą palącą czy niepalącą, powinniśmy wykonywać co 2-3 lata. Kobietom zalecam mammografię, czyli badanie piersi oraz cytologię. Osoby, żyjące w dużych miastach powinny wykonywać natomiast co 2 lata spirometrię. Jeśli natomiast ktoś pali papierosy i jest powyżej 50. roku życia, powinien takie badanie wykonywać raz w roku.

Jeśli wiemy, że jesteśmy zagrożeni genetycznie nowotworem, jak często powinniśmy się badać?

– Wówczas badamy się także profilaktycznie. Mówimy tu o osobach, które jeszcze nie chorują, ale ich rodzice czy dziadkowie chorowali na nowotwory. Szczególnie duże znaczenie ma genetyka w przypadku raka jelita grubego u mężczyzn oraz raka piersi u kobiet. Również w przypadku raka płuc genetyka ma znaczenie, jednak tu głównym czynnikiem jest palenie tytoniu. Badanie pod kątem raka jelita grubego, czyli kolonoskopię, po 50. roku życia powinna wykonać każda osoba. Przy zagrożeniu genetycznym takie badanie powinno wykonać się jak najwcześniej, w wieku 30-40 lat, a kolejne wówczas, kiedy zaleci je lekarz gastrolog.

W przypadku wątpliwości, jakie badanie powinniśmy wykonać, możemy skorzystać z uruchomionej dzięki PKN ORLEN infolinii dla mieszkańców Płocka oraz powiatów: płockiego, gostynińskiego i sierpeckiego, wspierającej szybką diagnostykę. Uruchomienie infolinii umożliwiło łatwy dostęp do informacji o możliwościach i kierunku rozpoznania chorób oraz konsultacji i leczenia w Narodowym Instytucie Onkologii, a także w Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc. Infolinie obsługują konsultanci, którzy pełnią rolę nawigatorów ds. profilaktyki i diagnostyki.

Zaznaczmy, że infolinia nie zastąpi nam wizyty lekarza, lecz stanowi istotny element wsparcia programu zdrowotnego i jest jednym z jego elementów.

Kontakt z nawigatorami jest możliwy telefonicznie od poniedziałku do piątku, w godz. 8-16, a także drogą mailową. Opłaty za połączenia telefoniczne liczone są według standardowej taryfy operatora osoby dzwoniącej.

Narodowy Instytut Onkologii przy ul. Roentgena 5 w Warszawie:

• Nawigator ds. profilaktyki; tel. (22) 546 31 11; e-mail: profilaktyka.plock@coi.pl
• Nawigator ds. diagnostyki; tel. (22) 546 33 77; e-mail: diagnostyka.plock@coi.pl

Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc przy ul. Płocka 26 w Warszawie:

• Nawigator; tel. (22) 431 23 50 lub (22) 431 23 06 oraz tel. kom. 882 36 44 15 lub 882 36 44 17; e-mail: pulmonologia@igichp.edu.pl.
• W sprawie dodatkowego wsparcia diagnostycznego lub specjalistycznej konsultacji lekarz prowadzący pacjenta może zwrócić się pisząc na adres pulmonologia@igichp.edu.pl.

Przypomnijmy, że 13 września 2019 r. w siedzibie PKN ORLEN w Płocku podpisano umowę, zgodnie z którą koncern przeznaczy 10 mln złotych na program zdrowotny skierowany do mieszkańców Płocka i powiatu płockiego. Pieniądze te będą rozdysponowane w ciągu 6 lat, a przeznaczone będą m.in. na monitorowanie stanu zdrowia, profilaktykę i leczenie chorób.