ZUS przypomina, że w sytuacji, gdy zamknięto szkołę lub przedszkole i nie ma z kim zostawić dziecka w wieku do 8 lat, rodzice mogą zająć się nim sami i wystąpić o wypłatę zasiłku opiekuńczego.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje nie tylko wtedy, gdy opieki wymaga chore dziecko. Jest pomocny także w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły. Ich zamknięcie jest traktowane jako nieprzewidziane, jeśli rodziców zawiadomiono o tym w terminie krótszym, niż 7 dni.
Należy wtedy złożyć swojemu pracodawcy wniosek o zasiłek opiekuńczy, do którego dołącza się oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięciu placówki. Dziecko musi być jednak w odpowiednim wieku, tzn. mieć mniej niż 8 lat, przy czym chodzi o pełne ukończone lata.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym. Nie ma tutaj znaczenia, czy ubezpieczenie jest obowiązkowe jak w przypadku umowy o pracę, czy też dobrowolne jak dla prowadzących działalność gospodarczą lub pracujących na podstawie umowy zlecenie.
Zasiłek przysługuje na równi matce, jak i ojcu dziecka i jest wypłacany temu z rodziców, który wystąpi o jego otrzymanie. Można się jednak o niego starać tylko wtedy, gdy nie ma innych członków rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę dziecku.
W ciągu roku zasiłek opiekuńczy zarówno na zdrowe, jak i chore dziecko do lat 14 przysługuje maksymalnie przez 60 dni. Jeżeli dziecko skończyło 14 lat lub gdy chodzi o innego członka rodziny, to zasiłek przysługuje tylko przez 14 dni. Inaczej jest w przypadku dziecka niepełnosprawnego poniżej 18. roku życia – wtedy jest to 30 dni.
Zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. wynagrodzenia, czyli tyle, ile zazwyczaj zasiłek chorobowy. Jeżeli rodzic jest zatrudniony w dużej firmie, czyli zgłaszającej do ubezpieczeń powyżej 20 osób, to wniosek o wypłatę dostarcza swojemu pracodawcy.
Dokumenty, które należy złożyć w zakładzie pracy, to oświadczenie rodzica o nieprzewidzianym zamknięciu placówki oraz wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego na druku ZUS Z-15A. To właśnie ta firma wypłaci zasiłek opiekuńczy z funduszu ZUS.
Gdy chodzi o mniejsze firmy, a także wtedy, gdy zasiłek chce pobrać osoba prowadząca działalność gospodarczą, to zasiłek wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Trzeba wtedy również złożyć w ZUS formularz ZAS-36, czyli oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem w wieku do 8 lat i dodatkowo zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku:
- ZUS Z-3 – w przypadku pracowników,
- ZUS Z-3a – w przypadku pozostałych ubezpieczonych,
- ZUS Z-3b – w przypadku osób prowadzących działalność.
Dokumenty można przesłać online. Wystarczy posiadać konto na Platformie Usług Elektronicznych ZUS.