REKLAMA

REKLAMA

ORLEN bez tajemnic: W jaki sposób jaja raroga z koncernu trafiły do muzeum?

REKLAMA

Przeczytajrównież

Raróg to drapieżnik, objęty ścisłą ochroną. Jest on niezwykle rzadkim okazem, tymczasem nie tylko pojawił się on nad Zakładem Produkcyjnym PKN ORLEN, ale i złożył jaja. I właśnie ten, jedyny w Polsce, pełen lęg jaj raroga trafił do Muzeum Przyrodniczego we Wrocławiu.

Raróg jest jeszcze rzadszym gatunkiem, niż znajdujące się także pod ścisłą ochroną sokoły wędrowne, o których opowiadaliśmy w jednym z odcinków „ORLEN bez tajemnic”. Dlatego też pojawienie się tego drapieżnika w Polsce, a tym bardziej zniesienie przez niego jaj w budce umieszczonej na jednym z kominów płockiego zakładu, uznawane jest przez ekspertów ochrony środowiska za sensację ornitologiczną w kraju.

Według ornitologów, jaja raroga są bardzo trudne do pozyskania, gdyż gatunek ten gniazduje bardzo wysoko na skałach, a w naszym kraju bywa niezwykle rzadko. Drapieżnik został wpisany do Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych, publikowanej przez Międzynarodową Organizację Ochrony Przyrody – IUCN.

Reklama. Przewiń aby czytać dalej.

Zdaniem ornitologów, tylko raz stwierdzono lęg tego gatunku, na południu Polski, gdyż nasz kraj leży poza zasięgiem normalnego jego występowania w Europie. Raróg gniazduje natomiast w Czechach i na Słowacji, gdzie jego populacja powoli wzrasta, można więc oczekiwać, że w przyszłości wizyty tych ptaków, a może również ich lęgi, będą częstsze. Co istotne, raróg to bardzo waleczny drapieżnik, który nie buduje własnego gniazda lecz osiedla się na półkach skalnych lub zasiedla miejsca lęgowe innych ptaków.

O tym, w jaki sposób jaja raroga znalazły się w ORLENIE, a także jak trafiły do muzeum, rozmawiamy z Arkadiuszem Ciesielskim z Zespołu ds. Relacji ze Społecznościami Lokalnymi PKN ORLEN.

W jaki sposób PKN ORLEN wszedł w posiadanie tych cennych okazów jaj raroga?

– Jaja zostały zniesione przez samicę raroga w budce lęgowej, umieszczonej na jednym z kominów elektrociepłowni, znajdującej się na terenie Zakładu Produkcyjnego PKN ORLEN. Samica zamieszkała w niej wiosną ubiegłego roku ponieważ wygrała w walce z sokołami. Zniosła tam cztery jaja, które – jak się okazało w wyniku badań – były niezalężone. Zgodnie z prawami natury, samica pozostawiła więc jaja. Jako ciekawostkę mogę powiedzieć, że samica raroga próbowała osiedlić się w Płocku w tym samym miejscu już w 2017 roku. Wówczas jednak przegrała walkę z sokołami, które zamieszkują na terenie zakładu.

Dlaczego akurat ten lęg jest tak cenny?




– Zdaniem ornitologów, z którymi rozmawiałem, jest to zaledwie drugi lęg tego drapieżnika w naszym kraju. W związku z tym, zwrócił się do nas profesor Tadeusz Stawarczyk, który jest dyrektorem Muzeum Przyrodniczego we Wrocławiu, a zarazem przewodniczącym Komisji Faunistycznej Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Poprosił o przekazanie tych jaj do celów naukowych.. Uznaliśmy, że jest to bardzo dobry pomysł, aby te jaja przekazać do Muzeum Przyrodniczego, po pierwsze, by przyrodnicy mogli poddać je badaniom – zważyć i zmierzyć, zobaczyć, jak wyglądają, albowiem w Polsce nie ma nigdzie takich jaj. Poza tym w naszej opinii była to bardzo dobra okazja do tego, by zwiedzający Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu, miłośnicy ptaków, mogli zobaczyć pośród 11 tysięcy różnego typu jaj, także jaja raroga, który gnieździł się w Płocku.

Arkadiusz Ciesielski, fot. PetroNews

Jak wyjaśniał z kolei Sławomir Sielicki ze Stowarzyszenia na Rzecz Dzikich Zwierząt „Sokół” (przypomnijmy, że stowarzyszenie to opiekuje się sokołami wędrownymi, zamieszkującymi od niemal 20 lat tereny zakładu produkcyjnego PKN ORLEN w Płocku), jaja zgodnie z przepisami prawa ochrony środowiska zostały otoczone opieką przez sokolników.

Nie można było takich okazów pozostawić w gnieździe, ponieważ uległyby zepsuciu. Zgodnie z procedurą, sokolnicy wykonali więc wydmuszki, które można było przedstawić do celów naukowych i edukacyjnych.

– O ile mi wiadomo, w Polsce nie ma oryginalnych zniesień składających się z pełnego lęgu jaj raroga – powiedział prof. dr hab. Tadeusz Stawarczyk. – Tym bardziej okazy te będą stanowiły bardzo cenne uzupełnienie kolekcji naukowej w naszej placówce. Choć jesteśmy w posiadaniu współczesnej kolekcji jaj niemal wszystkich ptaków krajowych zebranych w 2. połowie XX wieku, to niestety, jaj raroga nie mieliśmy – wyjaśnia dyrektor wrocławskiego Muzeum Przyrodniczego.

Podkreślmy, że kolekcja jaj wrocławskiego muzeum liczy łącznie 11.260 okazów i jest jedną z największych w kraju. Zawiera zarówno zniesienia ptaków krajowych, jak i egzotycznych. Zbiory muzeum oceniane są na ok. 3 mln okazów.

Fot. PKN ORLEN

– W ramach ekspozycji muzealnych, mamy wydzieloną wystawę dotyczącą gniazdowania ptaków, gdzie prezentowane są wybrane jaja oraz gniazda. Jedną z ozdób naszych wystaw jest jajo wymarłego strusia z Madagaskaru – mamutaka. Ponadto, na szczególną uwagę zwiedzających zasługują gabloty prezentujące gatunki zwierząt już wymarłych, takich jak alka olbrzymia, gołąb wędrowny, papuga karolińska, kurobród różnodzioby, czajka jawajska, a także piękny okaz tasmańskiego wilka workowatego. Publiczności prezentujemy tylko drobną cząstkę tego co mamy, ale mam nadzieję, że jaja raroga także trafią na ekspozycję po odpowiednich zabiegach – dodaje prof. dr hab. Tadeusz Stawarczyk, który zaprasza zwiedzających do zobaczenia zbiorów jaj w placówce szczególnie w okresie wielkanocnym, gdy w głównej mierze zauważamy kurze, kacze lub przepiórcze.

Fot. PKN ORLEN

Przypomnijmy, że PKN ORLEN od ponad 17 lat jest zaangażowany w program odbudowy populacji sokoła wędrownego, gatunku, który wpisany jest w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt jako CR – skrajnie zagrożony. W roku 1999 na terenie zakładu produkcyjnego PKN ORLEN umieszczono dwie budki lęgowe na wysokich kominach. Drapieżniki na terenie płockiej rafinerii są przez cały rok obserwowane, filmowane i fotografowane, robione są także przeglądy budek lęgowych oraz obrączkowanie piskląt. Gniazdującą parę sokołów opiekujących się jajami w budce lęgowej zainstalowanej na kominie można obserwować on-line poprzez stronę www.orlen.pl w zakładce Odpowiedzialny Biznes/Gniazdo sokołów oraz na stronie Stowarzyszenia na Rzecz Dzikich Zwierząt – peregrinus.pl.

REKLAMA

Inni czytali również

Kolejny

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Zgadzam się na warunki i ustalenia PolitykI Prywatności.

REKLAMA
  • Przejdź do REKLAMA W PŁOCKU