REKLAMA

REKLAMA

Towarzystwo Naukowe Płockie prezentuje swe archiwalia. Wystawa fotografii ze zbiorów Aleksandra Macieszy

REKLAMA

Przeczytajrównież

Od kilku dni mamy okazję skorzystać z niezwykle interesującej oferty przygotowanej przez Towarzystwo Naukowe Płockie i Fundację Fotografia Polska. Współpraca tych instytucji zaowocowała nadzwyczaj ciekawą wystawą prezentującą unikalne zbiory fotogramów dr Aleksandra Macieszy w zabytkowej kamienicy przy placu Narutowicza 8 – siedzibie TNP.

Przy okazji tego wydarzenia nie sposób nie wspomnieć legendarnej postaci nie tylko kolekcjonera, ale także człowieka wielu pasji, inspiratora niezliczonych społecznych inicjatyw, lekarza i antropologa, archeologa, regionalisty, fotografa i teoretyka fotografii, a wreszcie burmistrza i prezydenta miasta Płocka.

Aleksander Maciesza urodził się w 1875 roku w samym środku ogromnej Syberii w rodzinie polskich zesłańców po powstaniu styczniowym. Po studiach medycznych w Tomsku rozpoczął swą praktykę w górach Ałtaju. Jego rewir obejmował 11 tysięcy kilometrów kwadratowych, a młody doktor, co wydaje się dziś nieprawdopodobne, świadczył pomoc dla 100 tysięcy mieszkańców! Nie wiadomo, w jaki sposób nasz bohater znajdował jeszcze czas na realizację swej młodzieńczej pasji, a była nią już w tym czasie fotografia. Na płockiej wystawie możemy obejrzeć zestaw odbitek z okresu odbywania praktyki lekarskiej w Ałtaju.

Reklama. Przewiń aby czytać dalej.
Fot. Waldemar Robak

Traf chciał, iż pewnego razu Aleksander Maciesza przeczytał w miejscowej gazecie anons, iż gubernator płocki poszukuje kandydatów na stanowisko lekarza w miejscowym więzieniu i w szpitalu św. Aleksego. Wkrótce spełniło się marzenie młodego doktora, aby dotknąć stopami polskiej ziemi, kraju swych przodków. W kwietniu 1901 roku Maciesza rozpoczął praktykę w Płocku. Zamieszkał w niewielkiej kamieniczce przy ulicy Sienkiewicza pod obecnym numerem 41. Nie minęło wiele czasu, gdy stał się jednym z poważanych obywateli miasta, znanym z poświęcenia, z jakim angażował się i inspirował projekty społeczne, mające na celu poprawę jakości życia i zdrowotności mieszkańców, szczególnie ubogich warstw społecznych. Powszechnie znany i szanowany szybko zyskiwał ludzką przychylność.

Fot. Waldemar Robak

Dał się również poznać jako szczery i bezkompromisowy patriota i kiedy w 1905 roku wybuchły strajki ludności, zainspirowane buntem młodzieży szkolnej Gimnazjum Gubernialnego (obecnej Małachowianki), doktor aktywnie wsparł protestujących i z tego powodu utracił swe rządowe stanowisko. Po okresie pracy w płockim więzieniu pozostały jednakże bezcenne zdjęcia, które w osobnym cyklu zaprezentowano na wystawie.

Wkrótce potem Aleksander Maciesza zaangażował się w ratowanie przed konfiskatą cennego księgozbioru Gustawa Zielińskiego i pośrednio w tym celu reaktywowano działalność Towarzystwa Naukowego Płockiego. Po wielu staraniach ogromna, cenna kolekcja manuskryptów i inkunabułów znalazła swą bezpieczną przystań w zabytkowej, XV wiecznej kamienicy dawnej kanonii – obecnej siedzibie TNP. Sam doktor prezesował Towarzystwu przez dziesiątki lat do końca swych dni.




Gdy wreszcie wielkimi krokami zbliżał się czas niepodległości, Aleksander Maciesza w latach 1917- 1919 podjął się pełnienia kluczowych stanowisk we władzach Płocka, obejmując funkcję burmistrza i prezydenta miasta. W czasie wojny polsko – bolszewickiej na ochotnika zgłosił się do wojska, do Płocka powrócił szczęśliwie bez szwanku w randze majora.

Fot. Waldemar Robak

W wolnej Polsce doktor znów rzucił się wir wytężonej pracy, a dziedziny jego zainteresowań w dużej mierze ukazują zaprezentowane na wystawie zbiory fotografii. Prowadząc badania antropologiczne fotografował obozowisko Cyganów w Maszewie, ale także okoliczne krajobrazy i płockie zabytki i ulice. Aleksander Maciesza był propagatorem regionalizmu, który był ruchem społecznym i jednocześnie podejściem badawczym, kładącym szczególny nacisk na wszechstronne poznawanie historii i uwarunkowań najbliższego otoczenia i regionu, co w zamyśle miało wspomagać rozwój „małej ojczyzny” i stanowić spełnienie dobrze pojętego patriotyzmu lokalnego.

W latach trzydziestych doktor podjął się niemal tytanicznego zadania, rozpoczynając pracę nad spisaniem historii polskiej fotografii w latach 1839-1889, książka została wydana w 1972 roku nakładem TNP. W ramach przygotowań sporządził i opublikował w specjalistycznych czasopismach szereg biografii pionierów polskiej fotografii.

Aleksander Maciesza zmarł 10 października 1945 roku wycieńczony chorobą i ciężkimi przeżyciami wojennymi, Został pochowany na cmentarzu rzymsko – katolickim przy ul. Kobylińskiego. Po sobie pozostawił ogromny dorobek i ludzką wdzięczność, także fotografie, które dziś mają swój niepowtarzalny urok i ujmujący czar patyny historii.

REKLAMA

Inni czytali również

Kolejny

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Zgadzam się na warunki i ustalenia PolitykI Prywatności.

REKLAMA
  • Przejdź do REKLAMA W PŁOCKU